آموزش ساز کوبه اي تمبک
آشنايي با نوازندگي ساز کوبه اي تمبک
به کليه ابزارهاي نواختن موسيقي ساز مي گويند . سازها بر مبناي نوع ساختارشان به چند دسته طبقه بندي مي شوند. انواع سازها عبارتند از :
خرید دوره آشنایی با نوازندگی ساز کوبه ای تمبک
سازهاي زهي :
به آن دسته از سازهايي که صدا در آن ها از ارتعاش زه ، تار يا سيم بوجود مي آيد سازهاي زهي مي گويند .
ساز بادي :
به آن دسته از سازهايي که صدا در آن ها از طريق دميده شدن بوجود مي آيد سازهاي بادي مي گويند .
سازهاي کوبه‌اي :
به آن دسته از سازهايي که صدا در آن ها با ضربه وارد کردن بوجود مي آيد سازهاي کوبه‌اي مي گويند .
تمبک در گروه سازهاي کوبه‌اي قرار دارد و اصطلاحا به آن ضرب هم گفته مي‌شود، تمبک ها به دو دسته تکنوازي (کوچک ) و تمبک هاي ارکستر ي(بزرگ ) تقسيم مي شوند .
تنبک از نظر ساز شناسي در زمره سازهاي کوبه اي پوستي قرار دارد و از نظر ظاهري شبيه به سازهاي داربوکا* در کشورهاي عربي و ترکي و ساز زير بغلي در کشور افغانستان است .
ساز تنبک از چوب درختان گردو وا افرا ساخته مي شود .
اين ساز از چوب درخت گردو، افرا يا توت به صورت يک تکه در 2 قسمت تنه (حجيم تر) و نفير (باريکتر) در اندازه‌هاي مختلف ساخته مي‌شود.
قسمت هاي مختلف تمبک عبارتند از :دهانه بزرگ تمبک ، دهانه کوچک ،تنه تمبک ونفير يا گلو و تشکيل شده است که در ادامه به اختصار هر قسمت را توضيح خواهيم داد .
- دهانه بزرگ تمبک :قطر دهانه بزرگ تمبک از درون 27 سانتيمتر و از بيرون 32 سانتيمتر است که با پوست پوشيده مي شود
- دهانه کوچک تمبک : قطر دهانه کوچک تمبک بسته به نوع آن بين 18 تا 22 سانتيمتر است .
- فاصله دهانه بزرگ تا دهانه کوچک به طور معمول 44 سانتي متر است .
- تنه تمبک : به حجيم ترين قسمت تمبک تنه مي گويند که بسته به نوع تمبک از 18 تا 28 سانتيمتر قطر دارد ، به صورت محدب و شيار شيار است که وجود اين شيار ها به منظور کنترل آن در هنگام نواختن و جلوگري از سر خورن تمبک در دست نوازنده است .
- نفير يا گلو : به قسمت باريک تمبک که واسط بين بدنه و دهانه کوچک است نفير يا گلو مي گويند . شکل نفير از بيرون استوانه اي و از درون مخروطي شکل است .
- پوست : دهانه بزرگ تمبک با پوست پوشانده مي شود . در تمبک ها ي کوچک تر از از انواع نازک تر پوست و در تمبک هاي بزرگتر از پوست ضخيم تر و عمل آمده بز استفاده مي کنند .
اين ساز در همراهي با ساير سازها و همچنين به صورت تکنوازي قابل نواختن است . تنبک نوازي شاد يکي از پرطرفدارترين سبک هاي تمبک نوازي است .
تاريخچه تمبک
تمبک که دوران مختلف با نام هاي مختلفي از قبيل دمبک ، تنبک ، دمبلک ، تنبور و غيره شناخته شده مي شد بنا به مستندات تاريخي قدمتي به طول تمدنهاي کهن ايراني دارد . بر اساس متون بر جاي مانده ساز تمبک به عنوان يک ابزار موسيقايي در تمدن ايلام به ثبت رسيده است .
مختصری از ساخت ساز تنبک
در ساخت تمبک ها ي مرغوب غالبا از چوب درختان مرغوب مانند گردو ، توت ، افرا ، چوب جنگلي و چوب سياهاستفاده مي کنند . بريا ساخت يک تمبک مرغوب کنده درخت را به مدت يک سال تا يک سال و نيم زير نور آفتاب قرار مي دهند تا کاملا خشک شده و سپس با استفاده از ضخيم ترين قسمت آن به ساخت تنه تمبک مي پردازند . سپس بدنه را در آب جوشانيده تا بعدها از ايجاد خميدگي هاي احتمالي در بنده تمبک جلوگيري شود. اخرين مرحله قبل از پوست کشي خشک کردن بدنه تمبک در انبوهي از پهن است . اين مراحل مراحل سنتي ساخت تمبک است امروزه به دليل افزايش روند عرضه و تقاضا از روشه اي جايگزين استفاده مي شود که منجر به کاهش مرغوبيت تمبک توليد شده مي شود .
آموزش آشنایی با نوازندگی ساز کوبه ای تمبک
آشنايي با نوازندگي تمبک
نوازنديگ تمبک نيز مانند نوازندگي هر ساز ديگري به علاقه ، آموزش ، تمرين و پشتکار نياز دارد . در آموزش تمبک سبک هاي متفاوتي وجود دارد از جمله استاد تهراني، سبک استاد افتتاح، سبک استاد رجبي، سبک استاد اسماعيلي، و سبک استاد اخوان . در آموزش تمبک نوازي نيز مانند آموزش نواختن هر ساز ديگري به يادگيري نت ها و نت خواني نياز داريم .
پس از آموزش نت خواني و فراگيري نحوه اجراي نت ها با ساز تمبک نوبت بت آشنايي و تسلط بر تکنيک هاي تمبک مي رسد که در ادامه به برخي از مهمتريت تکنيک هاي آن اشاره خواهيم کرد .
- تکنيک بک مثبت : اين تکنيک شامل اجرا با دو بند انگشت دوم دست راست در قسمت وسطي تنبک است در اجراي اين تکنيک حرکت دست ازقسمت ساعد دست انجام مي شود .
- تکنيک بک منفي : اين تکنيک شامل اجرا با بند اول انگشت دوم دست راست در قسمت کناري تنبک است در اجراي اين تکنيک حرکت دست از ساعد دست انجام مي شود .
- تکنيک مثبت به منفي: اين تکنيک شامل سر دادن انگشت شصت بر روي ساز انجام مي شود .
- تکنيک مثبت چپ : اجراي اين تکنيک بوسيله دو بند انگشت دوم دست چپ انجام مي شود ، در اجراي اين تکنيک حرکت دست از مچ انجام مي شود .
- تکنيک منفي چپ : اين تکنيک با نرمه بند اول انگشت دوم دست چپ در ناحيه بالاي ساز اجرا مي شود ، حرکت دست در اجراي اين تکنيک از مچ انجام مي شود .
- تکنيک اجرا روي چوب با دست راست
- تکنيک اجراي جارو با دست راست
- تکنيک اجرا روي چوب با دست چپ
- تکنيک اجرا با دست راست زير دهانه تمبک
- تکنيک اجرا با بشکن دست راست زير دهان تمبک
- تکنيک اجراي بشکن با انگشت اول دست چپ
- تکنيک اجراي بشکن با انگشت دوم دست چپ
- تکنيک اجراي بشکن با انگشت سوم دست چپ
- تکنيک اجراي بشکن با انگشت چهارم دست چپ
- تکنيک اجراي انگشت چهارم از روي انگشت سوم دست چپ
- تکنيک اجراي حرکت مثبت به سمت منفي با سر دادن شصت روي ساز
- تکنيک اجراي بشکن با انگشت اول دست راست
- تکنيک اجراي بشکن با انگشت دوم دست راست
- تکنيک اجراي بشکن با انگشت سوم دست راست
- تکنيک اجراي بشکن با انگشت چهارم دست راست
- تکنيک اجراي انگشت چهارم از روي انگشت سوم دست راست
- تکنيک اجراي همزمان بشکن هاي دو و سه دست چپ
- تکنيک اجراي همزمان بشکن هاي دو و سه دست راست
- تکنيک اجراي گليساندوي* گرفت دست چپ
- تکنيک اجراي گليساندوي گرفت دست راست
يادگيري هريک از تکنيک هاي ذکر شده مستلزم آموزش ها تئوري و عملي مستمر و علاقه ، تمرين و پشتکار بسيار زياد دارد .
دوره های آموزشي نوازندگی تمبک
علاقه مندان به فراگيري نوازندگي تمبک مي توانند با شرکت در دوره هاي آموزشي نوازندگي تمبک با اصول و مباني نوازندگي اين ساز آشنا شوند . همچنين علاقه منان مي توانند با استفاده از بسته هاي اموزشي ارائه شده توسط مرکز آموزش مجازي پارس و با تمرينات مستمر با اصول و مباني نوازندگي اين ساز اصيل و سنتي ايراني آشنا شوند .
درادامه به برخي از مهمترين سرفصل هاي اين دوره آموزشي اشاره خواهيم کرد .
- آشنايي با مبحث ساز شناسي تمبک
- آشنايي با تاريخچه ظهور تمبک
- آشنايي با جايگاه تمبك در موسيقي ايران
- آشنايي با جايگاه تمبک در موسيقي جهان
- آشنايي با ساختمان و اجزاي تنبک
- اشنايي با انواع تمبک ها و کاربرد آنها
- معرفي هنرمندان پيشکسوت و اساتيد ساز تمبک
- آشنايي با مراحل ساخت ساز تمبک
- آموزش به دست گرفتن تمبک و اجراي حرکات مقدماتي
- آشنايي با تئوري اوليه ضرب و ريتم
- تعريف جدول ارزش زماني
- آشنايي با جدول کشش نت ها
- آشنايي با مبحث ميزان- کسرميزان
- آشنايي با مبحث ظرفيت ميزان
- آشنايي با نت خواني ميزان ساده
- آشنايي با نت نويسي ميزان ساده
- آشنايي با تمبک نوازي در ميزان ترکيبي
- آشنايي با کسر ميزان ترکيبي
- آشنايي با نت خواني ميزان ترکيبي
- آشنايي با دستگاه زمان سنج
- آشنايي با انواع اصطلاحات موسيقي
- آشنايي با اختصارات ونشانه ها
- اشنايي با مقوله کسر ميزان لنگ
- آشنايي با اصول ريتم خواني ميزان لنگ
- آشناييي با اصول وزن خواني ميزان لنگ
- آشنايي با تکنيک نوازي و ريتم نوازي
- آشنايي با مقوله کسر ميزان مخلوط و ادوار ريتميک
- آشنايي با وزن خواني ميزان مخلوط
- آشنايي با نت نويسي ميزان مخلوط
- اشنايي با اصول ديکته موسيقي
- آشنايي با مفهوم فرم در موسيقي
- آشنايي با نحوه تنظيم قطعات
- آشنايي با اصول همنوازي و گروه نوازي
- آشنايي با تنظيم قطعات همنوازي
- آشنايي با تنظيم قطعات گروه نوازي
- تنظيم قطعات همنوازي با سازهاي ديگر
- تنظيم قطعات گروه نوازي با سازهاي ديگر
مدرک آشنایی با نوازندگی ساز کوبه ای تمبک
