آموزش طراحی کاشی
آموزش طراحی کاشی
تاريخچه کاشی
قديمي ترين کاشي هاي اوليه بهزماني مربوط مي شود که خاک رس به عنوان يکي از اصلي ترين مصالح ساخت و ساز مورد استفاده قرار مي گرفت. پس از آن دوران اولين نسل کاشي هاي به اصطلاح مدرن دارای ظاهري بسيار نامطلوب و اصطلاحا زمخت بودند و استقامت و خاصيت ضد آب کاشي هاي امروزي را نداشتند. قديمي ترين کوره هاي پخت کاشي به جاي مانده متعلق به 5000 سال پيش است .
کاشی چيست ؟
يکي از محصولات سفالي و سراميکي که در مرحله نازک کاري ساختمان مورد استفاده قرار مي گيرد کاشي است . کاشي را در اصطلاح سنگ مصنوعي هم مي نامند . وجه تسميه کلمه کاشي برگرفته از نام شهر کاشان است که از اوايل دوران اسلامي به عنوان مرکز صنعت سفال سازي مشهور بوده است . کلمه کاشي معادل عبارت TILE لاتين به معناي پوشش ساختمان و عبارت TUILE فرانسوي به معناي گل پخته شده است .
کاشي محصولي است سراميکي تشکيل شده از دانه هاي بسيار ريز متبلور و متخلخل که غالبا در حرارتي بالاتر از 1000 درجه سانتيگراد پخته شده است و در دو نوع لعاب دار و بي لعاب توليد و عرضه مي شود . رويه لعابي کاشي مي تواند براق ، مات ، نيمه مات ، ساده و يا طرحدار باشد . کاشي ها را بر اساس مورد استفاده و خصوصيات آن به چند دسته تقسيم مي کنند :
- کاشي های کف
- کاشي های ديوار
- کاشي های پرسلاني
- کاشي های گرانيتي
- کاشي کف : مورد استفاده اين نوع کاشي در پوشش کف ساختمان ها است اين دسته کاشي ها به دليل اينکه در مجاورت اصطکاک بالايي قراردارند بايد از استحکام زيادي برخوردار باشند مقاومت آ نها بالا و جذب آب آن ها بسيار کم است . به همين منظور کاشي هاي کف غالبا در درجه حرارت بالاتري نسبت به انواع ديواري پخته مي شوند . اين کاشي ها همچنين نسبه به کاشي هاي ديواري از ضخامت بيشتري برخوردار هستند . اصطلاح بازاري به نوع کفي کاشي سراميک مي گويند ، بنابريان سراميک ها نيز نوعي کاشي هستند
- کاشي ديوار : اين نوع کاشي براي استفاده پوشش ديوارهاي داخلي ساختمان ها مورد استفاده قرار مي گيرند . کاشي هاي ديوار غالبا در درجه حرارت پايين تري نسبت به کاشي هاي کف پخته مي شوند، که در نتيجه داراي ميزان جذب آب بيشتر و شفافيت بيشتري خواهند شد .
- کاشي پرسلاني : کاشي هاي پرسلاني از مواد اوليه بسيار مرغوب و با کيفيت بسيار بالا از خاک رس سفيد و رنگ کائوليني ساخته مي شوند . براي ساخت کاشي هاي کائوليني به شرايط ويژه اي از جمله فشار پرس و دماي پخت بسيار بالانياز داريم . اين نوع کاشي در برابر ضربه از مقاومت بسيار بالايي برخوردار است و داراي تخلخل بسيار کم است . ، با مقاومت سايشي سطح بالا و با تخلخل بسيار پايين مي باشند. کاشي پرسلاني در برابرعوامل محيطي نامساعد مانند انجماد ، مجاورت مواد شيميايي و غيره مقاومت بالايي از خود نشان مي دهند .
- کاشي گرانيتي : به کاشي هاي پرسلاني بدون لعاب که سطح آن ها بوسيله پوليش خوردن صاف و صيقلي مي شوود در اصطلاح کاشي گرانيتي مي گويند . اکاشي هاي گرانيتي نيز از مقاوت بسيار بالا و ميزان جذب آب بسيار کم برخوردار هستند .
به طورمعمول کاشي ها داراي دو بخش هستند : بخش سفالي و بخش لعاب
مواد تشکيل دهنده کاشي در بخش سفالي کاشي ها که قسمت اصلي و بدنه کاشي محسوب مي شود شامل انواع خاک رس حاوي 20 تا 25 درصد سليس ، پودر سنگ چخماق ، اکسيد کرم و در نهايت آب است . مواد تشکيل دهنده کاشي در بخش لعاب روي کاشي شامل موادي مانند شيشه ، اکسيدهاي فلزي و مواد معدني است .
لعاب کاشي چيست؟
لعاب کاشي لايه اي شيشه است که به صورت مايع روي سطح کاشي ريخته مي شود و سپس پخته مي شود . لايه لعاب تخلخل هاي روي سطح کاشي پر کرده . مانند يک لايه محافظ مانع نفوذ مواد مختلف به بدنه کاشي مي شود . لايه لعاب علاوه بر کابرد هاي ذکر شده امکان چاپ و ايجاد طرح کاشي را فراهم مي آورد .
انواع لعاب کاشی
لعاب کاشي به دو دسته کلي مات و براق تقسيم مي شود .
- از ويژگي هاي لعاب هاي براق مي توان به درخشنگي بالا ، روشن تر و بزرگ تر جلوه دادن محيط و تميزکاري آسان آن اشاره کرد . تنها عيب کاشي هاي براق ليز و لغزنده بودن آ نها است .
- کاشي هاي مات به محيط آرامشي ويژه بخشيده و از نظر لغزندگي نسبت هب کاشي هاي براق بسيار ايمن هستند .
انواع طراحی کاشی و انواع چاپ :
روش فلت | Flat
اين روش که قديمي ترين روش طراحي کاشي است شامل ريختن رنگ بر روي سطح کاشي ها بوسيله شابلون و پخش کردن آن با استفاده از يک تيغه است .کيفيت و شفافيت رنگ در اين روش بسيار پائين است .
روش روتو | Roto Color
در روش طراحي کاشي روتو که نسبت به روش طراحي کاشي فلت نتيجه مطلوب تري به دنبال خواهد داشت طرح مورد نظر براي کاشي ها با استفاده ازليزر روي سيلندرهاي استوانه اي حک مي کنند و سپس در اثر تماس سيلندر با با سطح کاشي طرح مورد نظر را روي کاشي چاپ مي کنند . نتيجه کار حاصل از اين روش نتيجه اي به نسبت قابل قبول خواهد بود .
روش ديجيتال | Digital
اين روش يکي از بهترين و با کيفيت ترين روشهاي طراحي و چاپ کاشي به شمار مي رود . روند کار در اين روش شبيه به روش کار پرينترهاي معمولي است. اين نوع چاپگر ها بدون هيچ گونه تماسي طرح مورد نظر را بر روي سطح کاشي ها اجرا مي کنند .
انواع پخت کاشي :
يکي از مهمترين مراحل تهيه کاشي مرحله پخت کاشي است . پخت کاشي به سه روش انجام مي شود که درادامه به صورت مختصر به آن ها اشاره خواهيم کرد .
روش تک پخت :
در روش تک پخت بدنه کاشي و لعاب روي سطح کاشي را به طور همزمان و در دماي بالا مي پزند . در اين روش کاشي ها فقط در يک مرحله وارد کوره مي شوند .غالبا کاشي هاي پرسلاني که جذب آب بسيار کم دارند با استفاده از اين روش پخته مي شوند.
روش دو پخت :
در اين روش کاشي ها در دومرحله وارد کوره مي شوند . يک مرحله به منظور پخت بدنه و يک مرحله پس از ريختن لعاب . استفاده ازاين روش موجب توليد کاشي بالعابي بسيار با کيفيت خواهد شد . اين روش عمدتا برا يکاشي هاي مرغوب ديواري مورد استفاده قرار مي گيرد .
روش سه پخت :
اين روش براي توليد کاشي هاي بسيار مرغوب ، فانتزي و لوکس مورد استفاده قرار مي گيرد . به منظور اعمال طرح ھاي خاص و دکوراتيو روي کاشي ھاي آماده و پخته شده ، کاشي ھا در سه مرحله وارد کوره مي شوند و طرح ھاي مورد نظر بر روي آن ھا اعمال و پخته مي شوند .
توليدی کاشی و سراميک در ايران
صنعت کاشي و سراميک ايران در سال هاي اخير دچار دگرگوني و تحولات بسياري شده است . کارخانه هاي مدرن و مجهز در اين زمينه تاسيس و مشغول به کار شده اند. در سي سال گذشته توليد کاشي و سراميک داخلي نه تنها از حالت سنتي و نيمه سنتي به شيوه هاي کاملا صنعتي و مدرن تغيير رويه داد ه بلکه به آمار بسيار درخشاني نيز دست يافته .
دوره های آموزشی طراحی کاشی
با توجه به بازار رو به رشد اين صنعت و احداث کارخانه هاي بزرگ و مجهز بازار کار خوبي براي اين صنعت پيش بيني مي شود. از اين رو برخي از مراکز آموزشي معتبر اقدام به ارائه دوره هاي مختلفي در اين زمينه کرده اند. يکي از پرطرفدارترين درو هاهي آموزشي مرتبط با اين صنعت دوره آموزشي طراحي کاشي است .
علاقه مندان با شرکت دراين دوره ها مي توانند پس از کسب دانش و مهارت مورد نظر براي ورود به بازار کار اين صنعت اقدام نمايند . در ادامه به برخي از مهمترين عناوين آموزشي اين دوره ها اشاره خواهيم کرد .
- آشنايي با اصول و مباني ترسيم نقوش هندسي
- ترسيم نقش مايه هاي طراحي کاشي
- آشنايي با اصول ترسيم قوسها و نقوش اسلامي و ختايي
- آشنايي با نوع کاشي مورد نياز ، انواع و کاربرد آن
- شناسايي اصول آماده سازي کاشي براي کار
- آشنايي با مهارت ساخت لعاب و لعاب گذاري کاشي
- آشنايي با لعاب ، انواع و مواد سازنده آن
- آشنايي با اکسيدها و عمل آن در لعاب
- آشنايي با مواد لعاب
- آشنايي با منابع رنگ در لعاب
- آشنايي با روش ترکيب لعاب هاي رنگي
- شناسايي اصول اجراي ترکيب لعاب هاي رنگين
- آشنايي با رنگ آميزي توسط لعاب
- شناسايي اصول رنگ آميزي با لعاب
- آشنايي با به کار بردن فرمول مولکولي در تهيه لعاب
- آشنايي با روش هاي توانايي پخت کاشي
- آشنايي با کوره هاي پخت
- آشنايي با درجه حرارت کوره به منظور پخت کاشي
- آشنايي با روشهاي چيدن کاشي در کوره
- شناسايي اصول چيدن کاشي در کوره
- شناسايي اصول تنظيم دماي کوره
- آشنايي با مدت زمان پخت لعاب
- شناسايي اصول پخت لعاب
- توانايي شناخت معايب لعاب
- آشنايي با معايب لعاب
- توانايي شناخت لعاب سازي در ايران
- آشنايي با روش لعاب سازي در ايران
- آشنايي با مواد اوليه در لعاب هاي ايراني
- آلومين و اکسيد کلسيم در لعاب هاي ايراني
- آشنايي با اکسيد هاي رنگ کننده در لعاب هاي ايراني
- آشنايي با انواع کاشي هاي ايراني