مقاله مدیریت بیمه
خطردرتاریخ بشرهمیشه وجود داشته وریسک باعث به وجود امدن بیمه گردیده ونقش بیمه گران اجتماع بزرگی است از بیمه گذاران که در معرض ریسک واحدی قراردارند.بیمه گر بااستفاده از امار واحتمالات وتجربیات گذشته هزینه ریسک یا حق بیمه فنی را محاسبه ومبلغی را به عنوان هزینه عملیاتی وسودمعقول خود به ان اضافه کرده تا حق بیمه تجاری بدست بیاید.
نقش بیمه: بیمه نقش اساسی درجبران آثارمالی ناشی از تحقق خطر برای احاد جامعه دارد.
نکته مهم:
اگر هنوز ثبت نام نکرده اید برای درخواست مشاوره تلفنی رایگان این فرم را تکمیل کنید و یا عدد 2 را به 30006016 پیامک نمایید. مشاورین مرکز در اسرع وقت با شما تماس گرفته و اطلاعات کاملی پیرامون دوره آموزش مجازی مدیریت بیمه و مدرک معتبر پایان دوره آن در اختیارتان خواهند گذاشت.
انواع خدمات بیمه:
بیمه تامین کننده امنیت مالی بازرگانی:این بیمه زیانهای مالی بازرگانان در مقابل ریسک یا خطرهای احتمالی را جبران میکند.
تذکر: تنها تفاوت رشته های بیمه درمورد خطر بیمه شده وطبقات مختلف ریسک وشدت خسارت است.
بیمه کارایی بازرگان را افزایش میدهد: بازرگانان باخطرهای مختلفی درارتباطن بیمه کمک میکند ریسکها از دوش بازرگانان برداشته شودوخیالش از خطرهای احتمالی اسوده گردد.
بیمه کمک موثری در توزیع نسبی هزینه هاست: دارنده هر بیمه نامه به تناسب ریسک حق بیمه میپردازد.
بیمه سبب افزایش اعتبار بیمه گذار میشود:اعتبار یکی از عوامل موفقیت در تجارت است بیمه در هر عنوانی اعتبار وتضمین است.
بیمه بک نوع پس انداز تلقی میشود:در دو بخش اموال واشخاص بیمه یک نوع پس انداز به حساب می اید.
بیمه یعنی تامین سرمایه برای درامدهای اینده:به مفهوم سرمایه گذاری توان در آمدی آینده است.
اجتماع از بیمه منتفع میشود: بیمه در خدمت جامعه است وتمام افراد میتوانند از ان استفاده کنند.مثل تشویق مردم به پس انداز بخشی ازدر امد خود ؛بیمه یک نوع سرمایه گذاری هم تلقی میشود.
انواع بیمه های عمر وحوادث وبهداشت درمان وازکار افتادگی بیمه هایی هستند که در صورت نداشتن بیمه باید هرفردی هزینه های خود را متحمل شود.
بیمه تآثیر بسزایی در کاهش خسارتها دارداز طریق اعمال نرخ متناسب با ریسک واز طریق توصیه های ایمنی وتشویق بیمه گذار در کاهش میزان خسارت .
تاثیر بیمه در رقابتهای بازرگانی: بیمه شرکتهای کوچک بازرگانی را قادر میسازد تا با شرکتهای بزرگتر رقابت کنند . شرکتها اموال ماشین الات وتاسیسات خود را بیمه میکنندزیرا قادر به مقابله با ریسکهای موجود نیستند. در شرکتهای بزرگ خود بیمه گری معنا دارد
ولی در شرکتهای کوچک خود بیمه گری توجیه فنی ندارد.
تاریخچه (مدیریت بیمه)
نخستین بیمه قبل ازسده نوزدهم بیمه باربری دریایی بوده وبقیه رشته های بیمه بعد ازانقلاب صنعتی به وجود امده . دومین رشته بیمه اتش سوزی است که بعد ار اتش سوزی لندن به فکر اندیشگران رسید .
تا سده چهاردم میلادی بیمه به صورت تعاون وکمک متقابل بوده وبرای حمل ونقل دریایی بیمه به صورت وام دریایی ونظایر ان جزوقرارداد حمل ونقل محسوب میشد وبیمه مانند یک معامله وقرارداد مستقل مطرح نبود.ازاواخرنیمه دوم سده چهاردهم صنعت بیمه به صورت سندی مستقل که پلیس نامیده میشد تنظیم گردید . اغاز حرفه بیمه وتوسعه ان در سده پانزدهم با فعالیت عده ای بازرگان که کار خودرا به صدور بیمه نامه معطوف کردند اهمیت خاصی پیدا کرد درسال 1552 در شهر فلورانس کانونی ازبیمه گران با سازمانی مجهز تشکیل شد. اعضای این کانون از بین خود حقوقدان انتخاب میکردن وکار انها تعیین وتبیین شرایط عمومی وتدوین تعرفه حق بیمه وانتخاب واسظه ها ونظارتبرنحوه فعالیت انها بود.
درسال 1310 خورشیدی فعالیت بیمه در ایران به صورت جدی شکل گرفت ،واولین شرکتهای بیمه از جمله گستراخ وایگل استار وچند شرکت دیگر به تاسیس شعبه در ایران پرداختند وباتوجه به ضرورت مسئولان به فکر تاسیس شرکت بیمه ایرانی افتادندوبالاخره در شانزدهم شهریور سال 1314 شرکت سهامی بیمه ایران با مبلغ بیست میلیون ریال تاسیس شد. ودو سال بعد از تاسیس بیمه ایران در سال 1316 قانون بیمه در 36 ماده تدوین گردید وبه تصویب مجلس شورای ملی رسید.
در سال 1331 بر اساس مصوبه دولت وقت کلیه شرکتهای بیمه خارجی برای ادامه فعالیت باید مبلغ 250 هزار دلارودیعه نزد بانک ملی ایران می پرداختند وپس از ان بر اساس منافع سالیانه باید این مبلغ را به 500 هزار دلار بران بیفزایند.
این تصمیم موجب تعطیلی کلیه بیمه های خارجی در ایران به استثنای دو شرکت بیمه گردید. نخستین بیمه خصوصی ایران در سال 1329 به نام بیمه شرق تاسیس گردیدوتاسال 1343 هفت شرکت بیمه خصوصی ازجمله اریاواسیا والبرز تاسیس شذند.
در سال 1350 بیمه مرکزی ایران تاسیس شد وبه منظور تنظیم وهدایت امر بیمه در ایران وحمایت بیمه گذاران وبیمه شدگان تاسیس گردید. بیمه مرکزی ایران به هیچ تشکیلاتی وابستگی ندارد وتنها با وزارت امور اقتصادی ودارایی ارتباط داردکه وزیر مربوطه رییس مجمع اموربیمه مرکزی ایران استودو وزیر بازرگانی وکاروامور اجتماعی عضو مجمع هستند.
بیمه مرکزی ایران نهاد نظارتی دولت در امرفعالیتهای بیمه ای به منظور حفظ حقوق بیمه گران وبیمه گذاران است. شورای عالی بیمه یکی ازارکان بیمه مرکزی ایران است که ضوابط ومقررات مختلف رادرزمینه نحوه اجرای عملیات بیمه ای در کشور ونرخ انواع بیمه نامه راتصویب میکند. بیمه مرکزی ایران تابع قانون تجارت است.
بعضی ازوظایف واختیارات بیمه ایران در ماده 5 قانون تاسیس ان:
1- تهیه ایین نامه ومقررات برای حسن اجرای بیمه در ایران
2- تهیه اطلاعات لازم از فعالیتهای کلیه موسسات بیمه در ایران
3- فعالیت در زمینه بیمه های اتکایی اجباری
4- ارشاد وهدایت ونظارت برفعالیت موسسات بیمه وحمایت از انهادر جهت حفظ سلامتبازار بیمه ونظارت بر بیمه هاوجلوگیری ازرقابتهای ناسالم.
باتصویب قانون اساسی در سال 1358 نظام اقتصادی به سه بخش دولتی ،خصوصی وتعاونی تقسیم شدوصنعت بیمه به صورت مالکیت عمومی در بخش دولتی در اختیار دولت قرار گرفت.
شرکت بیمه میتواند با پول جمع شده مشترکین به تجارت بپردازد وبیمه گذار گذشته از دریافت خسارت سهمی ازسودتجارت مطابق قرارداد خواهد داشت .
بیمه از لحاظ توضیح المسائل: بیمه عقدی است که بین موسسه بیمه با فرد یاشرکت یا موسسه بسته میشود ومثل سایر عقدها محتاج ایجاب وقبول است .
بیمه از نظر اقتصادی :پیشرفت بیمه با توسعه اقتصادی کشور مقارن است. نخستین اثر اقتصادی فعالیتهای بیمه ای ،حفظ اموال وتاسیسات متعلق به اشخاص یا دولت است .که هریک بالمال جزئی از ثروت ملی را تشکیل میدهند. صاحبان اموال وتاسیسات برای بیمه کردن اموال خود ناگزیرند به طور مستمر حق بیمه پرداخت کنند واین اطمینان حاصل میشود که در صورت بروز خطر لطمه ای به دارایی ودستگاههای انان وارد نخواهد شدوخسارتهای احتمالی را بیمه گران جبران میکنند.
خطرهایی که سرمایه گذاران را تهدید میکنند:
1-خطرهای اقتصادی 2- خطرهای طبیعی وفاجعه امیز3- خظرهای انسانی
در تمام بیمه ها حق بیمه اصولا از قبل دریافت میشود.بنابراین موسسات بیمه قبل از پرداخت خسارت حق بیمه میگیرند.که وجوه دریافتی که در اختیار شرکتهای بیمه قرار میگیرد را ذخایر فنی میگویند.
تآثیر بیمه بر موازنه ارزی :قسمتی از حق بیمه اتکایی به صورت ارز از کشور خارج میشود.
انواع بیمه: الف – بیمه های اجتماعی ب- بیمه های بازرگانی
الف – بیمه های اجتماعی ، یمه های اجباری یا بیمه های ناشی از قانون نیز خوانده میشود بیشتر در موردکارگران وطبقات کم در امد جامعه کاربرد دارد مثل افرادی که نیروی تولید جامعه محسوب میشوند واز سوی دیگرکمتربه فکر تامین آینده ومعیشت خود هستند دولت درجهت حمایت از این قشر این افراد را تحت پوشش بیمه های اجنماعی قرار میدهد. مانند بیمه خدمات بهداشتی ودرمانی برای معلولان یا حق بیمه ای که کارفرمایان برای بیمه کارگران می پردازند. بیمه های اجتماعی اجباری است ونرخ بیمه برای همه بیمه شدگان یکسان است.
به مزد کارگران روزمزد دستمزد وبه مزدکارگران کارمردی ،کارمزد میگویند.مبنای تعیین اولی زمان کار ودومی میزان بازده است.بیمه های اجتماعی جهت کمک درمان کمک های مالی وغرامت وپرداخت مستمری به وجود امده اند.
قرداد بیمه:
تعریف عقد: طبق قانون مدنی ایران غقد عبارت است ازاینکه یک یا چند نفردر مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر کاری نمایندو مورد قبول دوطرف قرار گیرد.
بیمه عقد قراردادی است که به موجب ان یک طرف تعهد میکند در ازای دریافت وجه از طرف مقابل در صورت بروز حادثه خسارت وارد شده راجبران نماید یا وجه معینی بپردازد.متعهد را بیمه گرو طرف تعد رابیمه گذار ووجهی راکه بیمه گذار به بیمه گر میپردازد
راحق بیمه وموردی راکه بیمه میشود را موضوع بیمه گویند.
خصوصیات اتفاقی بودن بیمه:
نمیتوان یک طرفه انرا فسخ کردوتازمانی که شرط تحقق نیافته بیمه گذار نمیتوانداجرای تعهد را ازطرف دیگر بخواهدو به محض حاصل شدن خطر متعهد باید جبران خسارت را بکند.
عقد بیمه قرارداد الحاقی میباشد: قرارداد الحاقی به قرار دادی گویند که شرایط معامله را یک طرف تهیه کند وطرف دیگر انرا بپذیرد یا رد کند.شرایط عمومی بیمه نامه را بیمه گر تهیه ودر بیمه نامه چاپ می کند.
بیمه یک قرارداد الزام اور است :مبانی قرارداد الزام اور شامل رد یا قبول ،اهلیت طرفین،ایفای تعهد مالی طرقین؛مشروع بودن جهت قرار داد است.دو عامل دیگر در بیمه یکی کتبی بودن قراردادودیگری وجود نفع بیمه پذیر .
شرایط اساسی صحت عقد: قصد طرفین ورضایت انها واهلیت طرفین وموضوع معامله ومشروعیت معامله .
شرایط سه گانه اهلیت عبارتند از بلوغ، رشدوعقل
در شرایط عمومی بیمه نامه میتوان اغاز اعتبار قرارداد مشروط به پرداخت حق بیمه باشد.صدور بیمه نامه واغاز اعتبار ان ممکن است در یک زمان واقع نشود صدور بیمه نامه وشروع اعتبار ان الزاما همزمان نیستند.
قرارداد بیمه باید کتبی و باحروف خوانا باشد وبیمه گر نباید با انتخاب حروف ریز سند بیمه را به نحوی تهیه کند که بیمه گذار رغبت خواندن شرایط آن را پیدا نکند.
طبق ماده 3 قانون بیمه ایران موارد زیر باید دربیمه نامه ذکر شود:
الف- تاریخ انعقاد قرارداد ب- اسم بیمه گر وبیمه گذار ج- موضوع بیمه ح- خطری که جهت ان بیمه نامه صادر میشود د-ابتدا وانتهای بیمه ص- حق بیمه و-میزان تعهد بیمه گر در صورت وقوع حادثه
انواع ریسک: 1- ریسکهای خالص 2- سوداگرانه 3-خاص 4- عام
تکنیکهایی که برای کاهش ریسک به کار میروند به نام تکنیکهای مدیریت ریسک معروفند. هفت نوع برخورد ورفتار با ریسک امکانپذیر است .1- نگهداری 2- گریز 3-اجتناب 4- کاهش 5- انتقال 6- ترکیب 7- خنثی سازی
آمار واحتمالات
خطر ،احتمال به وقوع پیوستن واقعه ای است که موجب خسارت یا زیان می شود که خصوصیات احتمالی واتفاقی بودن رادر خود دارد.
شرط اساسی ولازم این است که بیمه باید با اصول فنی همخوانی داشته باشد.بیمه گر برای استفاده ازتجربیات گذشته به منظور پیش بینی حق بیمه اینده خطرهای هررشته ،بیمه را به طبقات مختلف وبا توجه به عوامل گوناگون تقسیم واز تجربیات هر طبقه ریسک برای پیش بینی همان طبقه استفاده میکند. فعالیت بیمه گر برپایه احتمالات استوار است. برای بیمه گر بیمه علمی است براساس علم اماروقانون اعدادبزرگ استوار است وشانس وشرط بندی وواقعه نامنتظر برای بیمه گر مفهومی ندارد.
نقش امار در بیمه: بیمه گر به امار تجربیات گذشته نیاز داردتا بتواند احتمال تحقق خطر وخسارتهای احتمالی را پیش بینی وبر اورد نماید.
خصوصیات خطرهای بیمه شده:
1- پراکندگی : خطرهای بیمه شده باید در نقاط مختلف جغرافیایی پراکنده ومتفرق باشند.
2- مشابه ویکنواخت بودن خطرهای بیمه : این خطرها باید مشابه وهمشکل باشند تا بتوان انها را به طبقات مختلف ریسک تقسیم کرد وامار دقیقی درباره هرطبقه ریسک جمع اوری کرد.
3- تناوب خطرها: یکی از شرایط اساسی حرفه بیمه گری است .
تذکر: رعایت تعرفه های متحدالشکل مصوب شورای عالی بیمه برای کلیه شرکتهای بیمه الزامی است.
علت اینکه بیمه ها باتوجه به اینکه بیمه اتومبیل زیان ده است علاقمند به فعالیت در این رشته هستند استفاده ازبیمه اتومبیل به عنوان ابزار بازاریابی برای فروش انواع بیمه نامه مانند اشخاص واموال است واستفاده از جریان نقدینگی که به طزر پیوسته وروزانه از صدور بیمه اتومبیل نصیب میشود.
اصول حاکم برقرارداد بیمه :
هریک از طرفین قرارداد بیمه ملزم به ایفای تعهداتی هستند:
1-حسن نیت درمورد هم بیمه گذار هم بیمه گر هریک از طرفین در صورت تخلف میتواند عقد بیمه راباطل کند.
2-اصل غرامت یا اصل زیان 3- اصل نفع پذیر 4- اصل جانشینی 5- اصل تعدد بیمه
در بیمه های زیان بیمه گذار برای دریافت خسارت باید:اولا ثابت کند که حادثه مورد بیمه اتفاق افتاده است. زیرا تنهادر صورت وقوع حادثه موضوع بیمه است که بیمه گرملزم به ایفای تعهد خود درقبال بیمه گدار است.دوما ثابت کندموضوع بیمه برای وی ایجاد خسارت کرده.سوما بیمه گذار باید ثابت کندکه بین وقوع حادثه وخسارت وارده رابطه وجود داشته باشد.
اصل پرداخت خسارت به پول نقدباید باشد.
تعدد بیمه عبارت است از اینکه برای یک شئ چند قرارداد بیمه وجود داشته باشد.
تقسیم خطر بین بیمه های متعدد ممکن است بیمه های متعدد همگی در پوشش یک شئء بیمه شده به طور یکسان موثر شناخته شوند.
هنگامی اجتماع بیمه محقق میشود که بیمه های متعدد با اصل غرامت ناسازگار باشد.هر بیمه گری در بیمه نامه ای که دست به دست میشود ،نسبت یا مقدار معینی از مبلغ بیمه شده را تعهد میکند.برای تسهیل روابط بین بیمه گذار وبیمه گران مختلف معمولا یکی از شرکتهای بیمه سمت رهبری دیگر بیمه ها را به عهده میگیرد ومسئول تنظیم قرار دادوصدور بیمه نامه است.
در اصل داوری هرگونه اختلاف بین بیمه گذار وبیمه گر به ویژه از نظر فنی در مرحله اول با توافق وسازش صورت میگیرد. زیرا بیمه گر علاقه ای به طرح دعوا در دادگاه را به دلیل طولانی بودن پروسه رسیدگی ولطمه به حسن اعتبار شرکت بیمه را ندارد.
در صورتی که سازش بابت میزان خسارت امکانپذیر نباشد موضوع به داوری ارجاع میشود ومزیت ان این است که به دوراز تشریفات وکم هزینه واغلب داوران ازمیان افراد فنی وصاحب نظران بیمه انتخاب میشوند.شرایطداوری در بیمه نامه درج میشود.
ویزگیها وخصوصیات عقد بیمه ووظایف بیمه گذار:
1- عقدی لازم 2- قراردادجبران خسارت 3-عقدی است بر مبنای اصل حاکمیت اراده وتوافق دو اراده 4- عقدی دو تعهدی است 5-قراردادی است که بیمه گر انرا تنظیم میکند 6-عقدی مستمر وبااثارتدریجی
تعهدات بیمه گر :اعلام دقیق کیفیت خطرموردبیمه ،پرداخت به موقع حق بیمه،حفاظت ازشئ مورد نظر،اعلام تشدید خطرواعلام به موقع وقوع حادثه ای که موجب خسارت موردتعهد بیمه گر است.
ماده 12 قانون بیمه مقرر میکند هرگاه بیمه گذار عمدا از اظهار مطالبی خودداری کند به طوری که موضوع خطر را تغییر یا از اهمیت ان بکاهد عقد بیمه باطل است.
بنابر حکم ماده 12 قانون بیمه در صورت اظهارات کذب بیمه گذار در جهت اظهار مطالب موثر در تخفیف کیفیت خطر ازنظر بیمه گر نتایج زیر حاصل میشود:
1- بطلان عقد بیمه 2-غیر قابل پرداخت بودن وجوه دریافتی توسط بیمه گر3-حق مطالبه اقساط عقب افتاده حق بیمه
در ماده 13 قانون بیمه ذکرگردیده اگر خودداری ازاظهار مطالبی یااظهارات خلاف واقع ازروی عمد نباشد عقد بیمه باطل نمیشود.ودر صورت اثبات قبل از وقوع
حادثه معلوم شود بیمه گر میتواند اضافه حق بیمه را در صورت رضایت بیمه گذار دریافت کند یا قرارداد بیمه را فسخ کند. یابیمه رابدون اضافه پرداخت ابقا کند.
وظیفه بیمه گذار در صورت تشدید خطر :بیمه گذار ملزم است کلیه اطلاعاتی را که از مورد بیمه دارد ودر ارزیابی خطر موثر است در اختیار بیمه گر قراردهد.
طبق ماده 15 قانون بیمه ،بیمه گذار باید در صورت وقوع حادثه ظرف 5 روز از وقوع حادثه بیمه گررا مطلع سازد.
پایان قرادادهای بیمه
قرداد بیمه مدت معینی داردودر اخر مدت تعهد بیمه گر پایان میابند.ولی ممکن است غیر از انقضاء قرارداد دو عامل بطلان یا فسخ موجب ختم قرارداد شوند.
موارد بطلان قرارداد بیمه:
1-فقدان یا معلول بودن یکی از شرایط قرارداد
2-اظهارات کذب عمدی یا کتمان عمدی بیمه گذار که منجر به تغییر یا کاهش اهمیت خطر در نظربیمه گر
3-اضافه بیمه کردن متقلبانه مورد بیمه
1- تعدد بیمه با قصد تقلب
2- بیمه خطری که قبل از عقد واقع شده است
3- بیمه عمر یا حادثه جسمانی بدون رضایت کتبی بیمه شده
فسخ میتواند از طرف بیمه گر یا بیمه گذار باشد.
فسخ از طرف بیمه گر :1-در صورت عدم پرداخت حق بیمه در موعد مقرر2- بعد از هرخسارت 3- اظهارات کذب بیمه گذار 4- در صورت تشدید خطر
فسخ از طرف بیمه گذار:در صورت اینکه از کیفیت خطر کاسته شود وبیمه گر حاضر به استرداد قسمتی از حق بیمه نباشد.درصورت توقف یا اعسار بیمه گر
موارد خاتمه قرارداد بیمه:الف- تحقق خطر بیمه ب-انقضای مدت قرارداد ج-اقاله قرارداد د- انجام گرفتن کار موضوع قرارداد بیمه
تورم و بیمه
اثر تورم در خسارت: با افزایش قیمتها تعهدات بیمه گر سنگین میشود وتصفیه یک پرونده خسارت نیازمند زمان طولانی است.
اثر تورم در حق بیمه با افزایش قیمت حق بیمه هم خود به خود بالا میرود.
بیمه گر اداره کننده یک صندوق تعاونی است اعضای این صندوق بیمه گذاران متعدد هستندکه در معرض خطر مشابه قرار دارند.
بیمه گر همیشه مبالغی در اختیار دارد که متعلق به بیمه گذاران است این مبالغ را ذخایر فنی میگویند.بیمه گر باید در اخر هرسال مالی هنگام بستن حسابها ذخایر فنی را حساب ونگهداری کند.
علاوه بر ذخایر فنی شرکتهای بیمه اندوخته های قانونی را نگه میدارندکه این اندوخته ها سود ویژه شرکت است.
ذخایر فنی باید در رشته های سود اور اقتصادی به کار افتد به نحوی که درامد تضمین شده داشته باشد.
انواع ذخایر فنی:
1-ذخیره حق بیمه 2-ذخیره خسارتهای معوق 3-ذخیره خسارتهای واقع شده ئلی اعلام نشده 4- ذخیره ریاضی(مخصوص بیمه عمر)
انواع ذخیره ریاضی: 1- ذخیره در بیمه عمر به شرط فوت 2- بیمه به شرط حیات ومختلط پس انداز
در ذخیره ریاضی به شرط فوت حق بیمه متناسب باریسک تعیین میشود وهرچه سن بیمه شده بالا رود حق بیمه افزایش پیدا میکند.
باز خرید بیمه عمر: در صورتی که بیمه گذار تصمیم بگیرد قرارداد بیمه عمر خود را ترک کند میتواند انرا باز خرید کند.
سرمایه گذاری شرکتهای بیمه:
در امدهای حاصل از سرمایه گذاری شرکتهای بیمه نقش موثری در ایفای تعهدات وفعالیتهای بیمه گر دارد .
شرایط سرمایه گذاری شرکتهای بیمه:
1- به سهولت وسرعت تبدیل به وجه نقد شود
2- اطمینان از سود اور بودن سرمایه گذاری
3- منابع سرمایه باید به مسیر صحیح هدایت شودودر زمینه هایی که برای اقتصاد کشور ایجاد مشکل میکند اجتناب شود.
خطا در ریسک به شرایطی اتلاق میشود که توزیع احتمالات یعنی اساس محاسبه نرخ بیمه اشتباه بوده است. علت اصلی خطا در ریسک راباید در ناصحیح بودن داده های اماری واطلاعات دریافتی بیمه گر جستجو کرد.
بازاریابی یعنی روشی برای موفقیت شرکت بیمه که باید به طور نظام یافته ودر جعت موفقیت به کار برده شود.
ضعفهای بیمه از دیدگاه بازاریابی: 1- جزو کالاهای فیزیکی نیست 2- مردم دارای فرهنگ وتفکر بیمه ای اندک هستند 3- قراردادهای بیمه بسیار پیچیده است 4- فروشندگان بیمه اطلاعات کمی دارند5- بیمه گران همچون تاجران در پی کسب سود هستند.
دولت برای هدایت در امر بیمه نظارت وکنترل دارد. وبیمه گران شخصیتهای حقوقی ثبت شده ای هستند که تحت کنترل ونظارت دولت فعالیت میکنند.
دخالتهای دولت در بازارهای بیمه به سه نوع بازار تقسیم می شود.1- بازارهای بیمه انحصاری 2-بازار بیمه نیمه انحصاری 3 –بازار ازاد
بیمه اتش سوزی
قرارداد بیمه اتش سوزی توافقی است بین بیمه گر و بیمه گذار به این صورت که بیمه گر در مقابل دریافت وجه که حق بیمه نامیده میشودمتعهد میشود که زیانهای مالی بیمه گذار را برای اموال بخصوص در مدت معین بر اثر خطر اتش سوزی جبران کند.
محتوای قرارداد بیمه اتش سوزی:
1- نام شرکت بیمه 2-عنوان بیمه نامه 3-نام بیمه گذار 4-خطرهای مورد پوشش 5-اموال بیمه شده 6-مبلغ مورد بیمه 7-حق بیمه 8- مدت قرارداد9- مطالب مورد توافق دو طرف 10-اضافه کردن مطالبی جزو استثناات قرارداد 11- تعهدات
تعهد پرداخت هزینه ها ازطرف بیمه گر:
بیمه گران اتش سوزی معمولا هزینه هایی از قبیل هزینه طرح ونقشه ساختمان وماشین الات ودستمزد مهندسان مشاور وسایر هزینه های مشابه را که بیمه گذارباید متحمل شود،تعهد میکنند.
موارد زیر ازجمله این پوششهاست:
1- بیمه نامه ارزشی توافقی:اموال بیمه شده به ترتیب فهرست مورد پوشش قرار میگیردوبیمه گرخسارت هریک ازاقلام راطبق ارقام فهرست که براثر اتش سوزی تلف میشوند میپردازد.
2- هزینه های اضافی برای بازسازی وتجدید بنای ساختمانهای اسیب دیده به موجب قانون انجام میگیرد.
ارزش مورد بیمه: ارزش اموال بیمه شده ارزشی است که این اموال در لحظه شروع قرار دارند که به ان ارزش بیمه ای اطلاق میشود.ارزش اموال بیمه شده در لحظه وقوع حادثه ارزش جایگزینی نامیده می شود.
قرارداد بیمه اتش سوزی فقط اموالی راتحت پوشش قرار میدهد که در محل مخصوص در پیشنهاد بیمه نامه قید شده باشد.
برای جلوگیری ازصدور بیمه نامه به مبلغ کمتر از ارزش واقعی چند مورد باید مورد نظر قرار گیرد:
1- کارشناسان خبره باید اموال مورد بیمه را ارزیابی کنند.
2- افزایش ارزش اموال در طول مدت اعتبار بیمه نامه
3- هرسال در موقع تجدید بیمه نامه ارزش اموال مورد بررسی قرار گیرد.
4- اموال جدید به صورت الحاقیه به بیمه نامه اضافه شود.
مدت بیمه نامه اتش سوزی 12 ماه است که به ان بیمه نامه یک ساله گویند.
پیشنهاد دهنده در حقیقت شخصی است که پیشنهاد بیمه را ارائه میدهد وباید دارای نفع بیمه پذیر باشد.
موارد موثر در تصمیم بیمه گر:
1- محل استقرار اموال بیمه 2- صورت ریز اموال 3- مبلغ بیمه شده 4- سابقه خسارت 5-خطرهای مورد پوشش 6-امضای پیشنهاد دهنده
بیمه تمام خطر وسیعترین پوشش بیمه ای رادر بیمه اموال عرضه عرضه می دارد.
انواع خطرهای اضافی:
1- بیمه صاعقه 2- بیمه انفجار3- بیمه شکست شیشه 4- بیمه سرقت با شکستن حرز 5- بیمه طوفان 6-بیمه زلزله 7-بیمه سقوط هواپیما
مشخصات قرارداد حمل ونقل: دردو موضوع حمل وکرایه خلاصه می شود.
نکات اساسی بیمه حمل: تعیین محل بارگیری –محل بار اندازی – خط سیر بین دو نقطه وطرز ارسال وسرعت حمل
اسناد حمل گاه به صورت قبض رسید وگاه به صورت بارنامه تدوین می شود.
خطر مفروض: خطری است که در زمان انعقاد قرارداد از وقوع آن اطلاعی در دست نیست یا اگر واقع شده باشد میزان خسارت معلوم نیست .
در بیمه نامه حمل ونقل ممکن است بیمه نامه بدون ذکر اسم به نام حامل تنظیم شود.
بیمه حمل ونقل کالا به سه بخش عمده واساسی حمل ونقل دریایی،زمینی،وهوایی تقسیم میشود.
انواع بیمه نامه حمل ونقل دریایی:
1- بدنه کشتی 2-خسارت همگانی 3- هزینه های نجات 4-عدم تحویل کالا 5- پوشش خطر جنگ
خطرهای بیمه شده: این بیمه کلیه خطرهایی راکه موجب زیان یا اسیب به مورد بیمه میشود تحت پوشش قرار می دهد.
خسارت همگانی : به موجب این بیمه خسارتهای همگانی وهزینه های نجات که به منظور پیشگیری ازخسارت یادر ارتباط با آن بر بیمه گذار تحمیل می شودتحت پوشش قراردارد.
کارشناسی در بیمه حمل ونقل دریایی:
در بیمه حمل ونقل، اعتبار بیمه نامه از زمانی آغاز می شود که کالا ازانبار یا محل نگهداری که در بیمه نامه ذکر شده خارج شود در طول مسیر حمل پوشش بیمه ادامه دارد تا به انبار گیرنده در مقصد تحویل شود.
مواردی که در بازرسی قبل از حمل باید مورد توجه کارشناس قرار گیرد:
مشخصات فیزیکی کالا –مقدار کالا – بسته بندی ،عایق بندی، تعداد بسته ووزنوابعاد هربسته _علامت گذاری بسته ها – وسیله حمل مناسب با وضعیت کالای مورد حمل- مسیر حمل
توصیه های ایمنی کارشناس: در تهیه گزارش بهتر است ازچک لیست استاندارد استفاده شود تا کارشناس باسرعت ودقت بتواند فرم مربوطه را تکمیل کند.گزارش کارشناس،هم در زمان صدوروهم در زمان خسارت ابزار مناسبی برای بیمه گر است.
موارد مورد توجه در گزارش کارشناسی خسارت:
1- تاریخ ومحل دقیق حادثه وتاریخ ومحل کارشناسی
2- مشخصات کالای مورد کارشناسی
3- وسیله حمل : باید متناسب حمل کالا باشد
4- شرح حادثه
5- نمونه برداری وتهیه عکس
برخی از منافع بیمه ای وجود دارد که در بازارهای عادی بیمه دریایی بیمه نمیشود در این شرایط تنها راه موجود برای صاحبان کشتی عضویت در باشگاه های حمایت وجبران خسارت است کار این باشگاه ها حمایت وجبران خسارت است.
بیمه حمل ونقل زمینی:
1- حمل ونقل در خشکی: بیمه گذار باید برای ادامه مسیر در خشکی بیمه نامه در یافت کند
2- حمل ونقل داخلی: این بیمه پیچیده ودر هم امیخته است دلیل عمده ان دله دزدی فراوان است.
دو نوع پوشش برای حمل ونقل داخلی وجود دارد: 1- حمل کالا با وسیله نقلیه خود بیمه گذاربا مبلغ معین برای هر وسیله نقلیه 2- تحویل کالا برای حمل با وسیله نقلیه موتوری زمینی
بیمه هواپیما:
هواپیما ممکن است در هوا به اشیاء یا پرندگان برخورد کند یا شیئ از هواپیما جدا شودوبه ان اسیب بزندیا خسارت جزئی روی زمین برای ان پیش بیاید .
قانون بیمه هواپیما:بیمه گذار باید مقررات مربوط به ایمنی هواپیما را رعایت کند.
انواع بیمه هواپیما: 1- بیمه بدنه 2-سایر بیمه های هواپیما مثل بیمه فقط خسارت یابیمه ریسکهای روی زمین وبیمه قطعات یدکی
انواع مسئولیت بیمه گذارهواپیمایی:
مسئولیت در مقابل مسافران –مسئولیت در مقابل اشخاص ثالث –مسئولیت مالکان وبهره برداران فرودگاه – مسئولیت در مقابل موسسات حمل ونقل صاحبان کالا
بیمه مهندسی: فعالیت در این رشته در بازارهای جهانی نخستین بار ازبیمه دیگ بخار در انگلستان شروع شد.این بیمه درسال 1872 اغاز شدومتعاقب آن بیمه تجهیزات الکتریکی وبیمه مهندسی انواع کارخانه های تولیدی متداول گردید.
تعیین نرخ : حق بیمه پروژه های عظیم راحتما کارشناسان متخصص بیمه مهندسی باید تعیین کنند.
در بیمه تمام خطر نصب کلیه خسارتهای ناشی از نصب وراه اندازی کامل کارخانه های متشکل ازماشینهای متعدد وتک ماشین وهمچنین مسئولیت مدنی ناشی ازخسارتهای مالی وجانی به اشخاص ثالث به هنگام اجرای عملیات رادر برمی گیرد.
خطرهای بیمه شده دربیمه نامه نصب:
اتش سوزی ،انفجار،صاعقه –سیل ،طوفان،زلزله- دزدی،سرقت باشکست حرز-اشتباه درنصب –غفلت ،نداشتن مهارت –اتصال کوتاه،ولتاژاضافی وهرگونه خسارت ناگهانی وپیش بینی نشده ناشی از فرو ریختگی
بیمه فساد محصول در سردخانه:
هدف این بیمه جبران خسارتهای کالاهای فاسد شدنی است که در سردخانه نگهداری می شود ، به دلایل ناشی از شکست ماشین الات سرد کننده باشدیا تخلیه مواد سردکننده ازلوله های یخچال که این بیمه براساس بیمه شکست ماشین الات تنظیم میشود.و مبلغ بیمه از ارزش کالای انبار شده در روزی که انتطار میرفت این کالا به فروش برسد به دست می اید.
بیمه تجهیزات الکترونیکی:فغالیت این بیمه در سال 1950شروع شدوتامین بیمه ای از زمان نصب وراه اندازی تجهیزات شروع میشود.
بیمه محصولات کشاورزی :این بیمه نقش اساسی در اقتصاد کشور داردزیرا محصولات کشاورزی ودامی موقعیت کلیدی واستراتژیک در اقتصاد کشورهای درحال توسعه دارند.
انواع مدیریت ریسک در بیمه محصولات کشاورزی : 1- شناسایی ریسکها 2- ارزیابی 3-کنترل 4- تامین مالی ریسکها
تعیین نرخ بیمه در محصولات کشاورزی: 1- نرخ خالص خطر 2- هزینه های بیمه گری 3- تامین ذخایر متناسب باحجم پرتفوی
انواع بیمه اتومبیل:
1- بیمه شخص ثالث:این بیمه نامه مبالغ حوداثی که برای شخص ثالث با تصادف وسایل نقلیه موتوری را جبران مینماید.
2- بیمه بدنه: شامل اتش سوزی وسرقت وتصادف میشود.
انواع وسیله نقلیه:
1-شخصی 2-تجاری 3-ویزهمثل تانکرهای حمل مواد سوختی
مدت اعتبار بیمه نامه شخص ثالث یکسال میباشد.
در پرداخت خسارت در بیمه های شخص ثالث موارد خسارت جزئی پرداخت دستمزد تعمیر وقیمت لوازم تعویضی برابر با ارزش روز قطعات تا حد مقرر پرداخت می شود.
بیمه نامه مسئولیت مدنی
قردادی است که به موجب ان یک طرف بیمه گر در مقابل دریافت وجه (حق بیمه) تعهد میکند اشخاصی راکه براثر فعالیت خود ممکن است به دیگران اسیب برسانند را به زیان دیدگان جبران میکند.
انواع بیمه مسئولیت مدنی:
1- بیمه مسئولیت در مقابل جرح بدنی
2- خسارتهای مادی وارده به شخص ثالث
3- پرداخت هزینه های درمانی
4- بیمه مسئولیت قراردادی ازنوع خاص:الف- بیمه مسئولتهای فرعی وجانبی ب-عبور ازخطوط راه اهن و-بیمه وسائل شهرداریها در هنگام انجام وظیفه
5-بیمه مسئولیت مقاطعه کاران وتولید کنندگان
6- یمه مسئولت اسانسور
7- بیمه مئولیت مالکان ومقاطعه کاران
8- بیمه مسئولیت کالا
9- بیمه مسئولیت فروشندگان ناشی از مسئولیت تولید کننده
قرارداد بیمه جامع مسئولیت شخصی:
1- خسارت وزیان ناشی از مسئولیت ،شامل جرح بدنی وخسارت مادی وارده به اموال
2- جبران هزینه های پزشکی
3- خسارت فیزیکی وارده به اموال واشخاص غیر
در بیمه مسئولیت کارفرما پوشش بیمه ای زمانی مورد استفاده است که بیمه گذار قانوناً طبق حقوق عمومی مسئول شناخته شود.
صندوق تامین خسارتهای بدنی: بر اساس ماده 10 قانون بیمه اجباری شخص ثالث ،برای جبران زیانهای بدنی وارد به اشخاص ثالث ،در موارد بیمه نبودن وسیله نقلیه ،بطلان قرارداد بیمه ،تعلیق تامین بیمه گر یا ورشکستگی بیمه گر صندوق تامین خسارت بدنی تاسیس شد.
بیمه دیه: دیه مالی است که به سبب جنایت بر نفس به اولیای دم کسی که بر او جنایت شده تعلق میگیرد.ومجازاتی است برای قتل نفس یا جرح وصدمات بدنی در صورتی که عمدی نباشد در نظر گرفته میشود.
نخستین بار در سال 1984 میلادی کمیته حمل ونقل زمینی کمیسیون اقتصادی اروپا وابسته به سازمان ملل به اعضای کمیسیون توصیه کرد که بیمه نامه های مسئولیت مدنی اتومبیل که در یک کشور صادر میشود در کشورهای دیگر هم اعتبار داشته باشد این بیمه نامه
به نام کارت سبز معروف شد.
بیمه اعتبار
این بیمه نامه یکی از سه ضلع مثلث بیمه زیان پولی است.زیان پولی بیمه ای است که موضوع ان تامین بیمه ای برای جبران زیانهای پولی غیر مادی بیمه گذار مانند از دست دادن درآمد یا سود یا کاهش ارزش پولی است در حالی که موضوع بیمه اشیا شئ مادی عینی وقابل لمس است.
خطرهای بازرگانی: ورشکستگی –عدم پرداخت بهای کالا یا خدمات صادره یا قصور در پرداخت کالا – قصور در قبول یا رد کالای صادر شده
عوامل موثر در ارزیابی ریسک اعتبار:
1- ثبات سیاسی کشور خریدار وروابط سیاسی بین کشور صادر کننده ووارد کننده
2- تراز پرداختها وتراز بازرگانی خارجی کشور خریدار
3- میزان نقدینگی کشور خریدار
4- ذخایر ومنابع طبیعی کشور خریدار
5- تجربیات صنعت بیمه کشور صادر کننده ازلحاظ بدهیهای کشورخریدار
6- صنایع عمده وکالاهایی که عمده وارد میشود
7- مقررات گمرکی
8- مشکلات اقتصادی کشور خریدار
9- در امد ملی وسایر حسابهای ملی کشور خریدار
بیمه تضمین: موضوع این بیمه میزان وجه نقدی است که بیمه گر در نقش ضامن بیمه گذار در صورتی که تحت شرایط قرارداد قادر به پرداخت نباشد به عهده میگیرد.
انواع ضمانت:
1- کمرکی: به منظور اجرای قانون ودریافت مالیات حقوق وعوارض گمرکی بابت ورود کالا به کشور یا خروج ان این ضمانتنامه صادر میشود.
2- مقاطعه کاران ساختمان ::ضمانتهای مزایده – اجرای قرارداد- چرداخت دستمزد کارگران –پیش پرداخت تعمیر ونگهداری وقرارداد تهیه مواد اولیه را شامل میشود.
بیمه عدم النفع:
این بیمه موجب میشود موسسات اعتبار دهنده با اطمینان خاطر ، وام واعتبار در اختیار بیمه گذارقرار دهند،زیرا مطمئن هستند که در مدت توقف تولید نیزبیمه گذارقادر به پرداخت اقساط وام خود هست.
موضوع بیمه عدم النفع: اگر بر اثر خسارت مادی وقفه ای در جریان تولید واحد اقتصادی یا دستگاه تولیدی پیش اید بیمه گر در امد از دست رفته ناشی از توقف تولید را طبق شرایط قرارداد بیمه عدم النفع پرداخت میکند.
توقف تولید: عبارت است از هر مانعی که در امر تولید در نتیجه خسارت مادی ایجاد ومنجر به از دست دادن سود یا صرف مخارج غیر تولیدی شود. در این بیمه بیمه گذار باید کلیه قسمتهای واحد تولید خود را بیمه کند.
بیمه صداقت وامانت کارکنان:
از بین رفتن صداقت وامانت در نزد کارکنان واهمال در ادای وظایف محول شده، موضوع این بیمه نامه است وبیمه گر پرداخت هر گونه خسارت وزیان وارده به بیمه گذار را که ناشی از کاستیهای کارکنان در زمینه های فوق باشد تعهد میکند.
انواع بیمه نامه صداقت وامانت:
1- بیمه انفرادی
2- بیمه نامه جمعی
3- بیمه نامه کلی
4- بیمه نامه پست سازمانی: برای سازمانهای دولتی صادر میشودوهر پست سازمانی مبلغ معینی بیمه است واعتبار بیمه با تغییر نفرات از بین نمیرود.
انواع قراردادهای بیمه اتکایی:
1-بیمه اتکایی اختیاری 2- اجباری یا قراردادی
یکی از مزیتهای مهم بیمه اتکایی اختیاری: دارا بودن موقعیت مناسب برای محاسبه میزان دقیق تعهد در هر ریسک وجلوگیری از تجمع خطر
بیمه اتکایی اجباری یا قراردادی: در این بیمه واگذارنده موظف میشود که مبلغ ثابتی از اتکایی رشته های خاصی را به بیمه گر اتکایی پیشنهاد کند ودر مقابل بیمه گر اتکایی ناگزیر است آن را بپذیرد.
قرارداد بیمه اتکایی برای بیمه گر این مزیت را دارد که حجم کار بیشتری را نصیب خود کند.
بیمه عمر
بیمه عمر قرار دادی است که به موجب ان بیمه گر در مقابل دریافت حق بیمه متعهد میشود که در صورت فوت بیمه شده یا زنده بودن او در زمان معینی مبلغی به عنوان سرمایه یا مستمری به بیمه گذار یا شخص ثالث تعیین شده از طرف او بپردازد.
ویژگیهای بیمه عمر:
1- تامین اتیه میکند 2- دارای جنبه های بیمه وپس انداز است 3- یکی از علمی ترین شاخه های بیمه است
انواع بیمه عمر:
1- بیمه عمر در صورت حیات بیمه شده: سرمایه ثابتی را درانقضای مدت بیمه وبه شرط حیات بیمه شده در تاریخ فوق پرداخت میکند.
2- بیمه عمر در صورت فوت بیمه شده
3- بیمه مختلط عمر:الف- بیمه مختلط پس انداز یک نفره ودو نفره ب – بیمه مدت ثابت با پرداخت سرمایه در انقضای مدت
4- بیمه سرمایه فرزندان : سرمایه در انقضای مدت قرارداد به یکی از افراد استفاده کننده مانند فرزندی که در قرارداد تعیین شده یا برادران وخواهران این فرزند که در طول مدت قرارداد زنده هستند یا متولد میشوند پرداخت می شود.
در مصوبه قانون بیمه سال 1316:
به موجب ماده 2 این مصوبه سند بیمه باید کتبی وسند مزبور مرسوم به بیمه نامه خواهد بود. ودرماده 19 مسئولیت بیمه گر را مشخص میکند.
