مقاله مدیریت انبار

امروزه آموزش با شیوه های نوینی ارائه میشود و یکی از این شیوه ها آموزش مجازی میباشد که از جهات مختلفی همچون صرفه جویی در زمان و مکان به صرفه میباشد. نخستین گام در راستای آموزش مجازی را میتوان فرهنگ سازی ،ایجاد اعتماد و باور مردم نسبت به کیفیت بالای آموزش و مدرک آن عنوان کرد. این مرکز با بیش از ۱۰۰ مدرس و اعضای هیئت علمی دانشگاه قرارداد همکاری در جهت تدوین محتوا اعم از جزوات درسی ، امکانات مولتی مدیا و همچنین ضبط فیلم های آموزشی نموده است .
در حال حاضر مرکز پارس با اخذ مجوزهای لازم اقدام به آماده سازی بیش از 4۰۰ دوره ی آموزشی در شاخه های مختلف علمی نموده است. یکی از این دوره ها ، دوره آموزشی مدیریت انبار یک دوره آموزشی بسیار کاربردی و علمی زیر گروه شاخه مدیریت در مرکز آموزش مجازی پارس می باشد.

مقدمه ( مدیریت انبار )
انبار در اقتصاد کشور ما اهمیت فراوانی دارد، زیرا درصد قابل توجهی از دارائی های سازمان ها در موجودی های انبار آنها انباشته شده است، همچنین اداره انبارها سخت و گران است و سازمان ها درصددند تا بهترین عمل بهینه ای را که متضمن حداقل هزینه باشد را معین نمایند و در این راستا از فنون و علم مدیریت انبارها، بهره ای شایان می برند چرا که زمان و هزینه و دقت از عناصر اصلی تصمیم‌گیری بشمار می آید.

تاریخچه انبارداری در ایران ( مدیریت انبارداری )
تنوع وپیچیدگی سازمانها مشكلات و مسائل مختلف را باخود به همراه داشت . وچون سازگاری و هماهنگی بین بخشهای مختلف یك سازمان فقط در صورتی به وجود خواهد آمدکه آن سازمان از یك سیستم منسجم ، هماهنگ و قابل قبول پیروی کندو کلیه اجزای آن در چارچوب یك استراتژیکی و اهداف از قبل تییین شده اقدام به برقراری ارتباط صحیح و منظم با یکدیگر نمایند. انبار ، یك از بخشهای است که به عنوان یك حلقه اصلی در هر سازمان وجود دارد با توجه به نیازهای روزافزون و متفاوت سازمانها ، وظایف انبار نیز تغییر کرده و پیچیده تر شده اساساً تا قبل ازشهریور 1340 به علت فقدان قوانین مخصوص که بتواند وظایف و مسولیت های صریح انبارداران کالا را در مقابل صاحبان کالا تییین کند وهمچنین عدم آشنای بسیاری ازصاحبان کالاها با اصول جدید انبارداری متداول در کشورهای مترقی جهان وضع اغلب انبارهای تجاری ایران فوق العاده اسف بار بود .کالاها در آن زمان در مكان های با اسامی مختلف مانند : بنگاه - گاراج- تیمچه – قیصریه – بارانداز سرای تجاری و…نگهداری می شد و اغلب انبارداران افرادی بی سواد بوده که تمام آمار و موجودی کالا ها را با خط ناخوانا بر روی دفترچه های کثیف نگهداری می نمودند تا این که در ششم بهمن ماه سال 1340 هیئت وزیران شرایط تاسیس انبارهای عموم راتصویب نمود و اولین شرکت سهامی انبارهای عموم ایران در 12 دیماه همان سال تاسیس و به ثبت رسید.
تعریف انبار
بطورکلی انبار محل و مکانی (تحت کنترل) است، که یک یا چند نوع کالای بازرگانی، صنعتی، مواد اولیه یا فرآورده های مختلف به طور منظم، طبقه بندی و صحیح در آن برای مدتی نگهداری می شود.
تعریف کالا
هرگونه ملزومات، قطعات یدکی ماشین آلات، ماشین آلات تولید، مواد اولیه، قطعات نیمه ساخته، محصول نهایی، ابزار تولید و ساخت، اقلام مصرفی غیر مستقیم تولید و ساخت، تجهیزات رایانه ای، ملزومات اداری، کالای تجاریکه برای تولید یا پشتیبانی تولید یا فروش یا انجام خدمات استفاده می شود و تحت کنترل انبار می باشد، کالا نامیده می شود.

معرفی انبارداری
كار انبارداری یك شغل مهم و پرمسؤلیت است. اجناس و موجودیهای انبار باید تحت اختیار یك انباردار مسؤل باشد. اگرچه اجناس یكی از مهمترین عوامل هزینه است كه به طور متوسط 55 درصد كالای ساخته شده را تشكیل میدهد. به همین جهت است كه مؤسسات صنعتی تا حدودی مجهز جهت تدارك و خرید و انبار كردن مواد خواهند بود. موجودی كالاهای انبار باید در محلهای محفوظ و دور از خطر بطور منظم طوری نگهداری شود كه دسترسی به ان در مواقع لزوم به آسانی میسر باشد. نوع و مقدار مواد و حداقل و حداكثر موجودی هر یك از اقلامی كه میزان آن توسط مدیران فنی تعیین می شود باید پیوسته مورد نظر انبار دار قرار گیرد .
مسؤلیت انبارداری را نباید در اختیار اشخاص ناوارد به انبارداری مانند سركارگر یا سرپرست كارگاه محول نمود. بنابراین به امور تداركات انبارداری و امور مربوط به ذخایر و انبار كردن باید اهمیت بسیاری داده شود .
تعریف انبارداری :
عبارت است از دریافت جنس یا كالا از خارج ( از قسمتهای مختلف شركت ، یا دیگران از خارج شركت) و نگهداری آنها با توجه به قوانین انبارداری كه باعث سهولت در تحویل دادن ( صدور ) و تحویل گرفتن ( ورود ) با كمترین وقت و نیروی مورد نیاز باشد و رسانیدن اجناس و كالاهای مورد نیاز قسمتها یا خریداران به آنها در حداقل وقت ممكن براساس مدارك و ضوابط قانونی.
كمك انباردار :
كسی است كه علاوه برمهارت كار انبار می تواند از عهده كنترل كالاهای ورودی به انبار، جابجایی و چیدن آنها ، انبار گردانی، دادن اطلاعات به واحد سفارشات و تحویل كالاهای امانی و رعایت اصول و مقررات انبارداری برآید.
جابجایی :
جابجایی عبارت است از؛ فعالیتی كه از زمان ورود كالا به انبار و قرار گرفتن در جای مناسب تا زمان خروج كالا از انبار انجام می شود.
سیستم اطلاعاتی انبار :
منظور از سیستم اطلاعاتی اجرای عملیات مربوط به كالای موجود در انبار و همچنین نظارت بر كنترلهای لازم روی مراحل مختلف این عملیات برطبق روش منطقی و سیستماتیك می باشد. یا به عبارت دیگر روشی است منطقی كه میتوان كالای مورد نیاز را تهیه و نگهداری نمود.
چیدن كالا
پس از دریافت و تحویل گرفتن كالا یا اجناس و صدور رسید انبار، نیاز به چیدن كالا در جای مناسب طبق اصول و روال خاصی می باشد .این اصول عبارت است از :
• تعیین محل قرار دادن كالا ( انبار، قفسه، طبقه، ردیف)
• چیدن و انبار نمودن كالا
• تهیه كارت شناسی كالا و نصب آن بر روی اجناس
تعیین محل قرار دادن كالا ( انبار – قفسه – طبقه – ردیف )
یكی از راههای بالا بردن راندمان و ایجاد نظم و كاهش هزینه ها و ضایعات و به حداقل رساندن زمان، چیدن صحیح كالا می باشد. به چیدن و نگهداری كالا در انبار در یك محل خاص صفافی گفته می شود. یكی از متداولترین شیوه های نگهداری، روش كدبندی كردن محل ، قفسه ، راهرو و طبقات است؛ كه در مؤسسات بزرگ به خود انبار تعلق گرفته می شود.
بهترین عوامل قرار گرفتن كالا در انبار
 میزان تقاضا یا مصرف كالا
 محل و موقعیت و شكل ظاهری و نوع ساختمان انبار
 وجه تشابه
 امكانات و تجهیزات انبار
 خصوصیات فیزیكی
 خصوصیات كیفی كالا

میزان تقاضا یا مصرف كالا :
منظور از مصرف یا میزان ارسال كالامی باشد، كه به طور كلی می توان به سه دسته پر مصرف، متوسط مصرف و كم مصرف تقسیم نمود. كه بهتر است كالای پر مصرف نسبت به دو نوع دیگر در دسترس باشد.
محل، موقعیت، شكل ظاهری و نوع ساختمان انبار :
هنگام قراردادن كالا در انبار باید به محل و موقعیت ساختمان انبار، ظرفیت مفید و قابل استفاده، وجود ستونهای داخل انبار، درب های ورودی و خروجی انبار، تهویه و نورگیری و شكل ظاهری انبار، ارتفاع و ابعاد مختلف انبار و غیره توجه نمود .
وجه تشابه :
یكی دیگر از عوامل، تشابه یا تشابه مصرف كالا می باشد. مثلاً اجزاء موتور در یك قسمت و اجزاء روشنایی در قسمت دیگر كه دراین تشابه مصرف را می رساند، و یا آچارها در یك قسمت و لوله ها در قسمت دیگر كه این خود تشابه كالاها را می رساند. لذا قرار گرفتن اقلام مشابه وهم مصرف در كنار هم باعث كوتاهی مسافت، كاهش خستگی، تسهیل در دسترسی به موقع و فراهم سازی كالا در پاسخگویی به درخواستها می گردد.
امكانات و تجهیزات انبار :
یكی دیگر از عواملی كه در تعیین محل قرار دادن كالا مؤثر است، امكانات و تجهیزات موجود در انبار می باشد. این تجهیزات شامل وسایل حمل و نقل داخل انبار و سایر تجهیزات انبار می باشد.
خصوصیات فیزیكی :
یكی دیگر از عوامل در تعیین محل قرار دادن كالا خصوصیات فیزیكی می باشد.
خصوصیات كیفی كالا :
این خصوصیات شامل كالای فاسد نشدنی، قابل انفجار، سمی بودن و گران قیمت بودن یا نبودن می باشد .
چیدن و انبار نمودن كالا :
برای چیدن كالا در انبار باید به نكاتی توجه كرد كه عبارتند از :
الف: در چیدن كالا در انبار حتی الامكان اجناس را نباید پخش چید، بلكه بیشتر از ارتفاع بجای سطح استفاده كرد. آن هم به وسیله قفسه بندی یا با استفاده از پالت، كالاها را تا حد مجاز استفاده از ارتفاع یعنی رعایت حداقل فاصله 6 سانتی متری از سقف بر روی هم قرار داد.
ب: بعضی از اقلام مانند قطعات فلزی را می توان بدون صدمه دیدن در محیط آزاد انباركرد.
ج: طول وعرض قفسها باید متناسب با اندازه اجناس باشد.
د: انبار كردن قفسه ها باید متناسب با وسایل جابجایی و حمل و نقل درنظر گرفته شود. برای مثال، برای انبارهایی كه فقط قفسه دارند و هیچ گونه تجهیزات حمل و نقل استفاده نمی شود، فاصله آنها باید به اندازه دونفر كه به راحتی عبور كنند باشند.
ه: بعضی از اجناس مصرف فعلی دارند مانند ضدیخ كه بعد از زمستان باید آن را جابجا نمود تا استفاده بیشتری از فضای انبار شود.
و: در خصوص كالاهایی كه باید پیمانه، وزن و یا متر شوند حتی الامكان باید در نزدیك محل اندازه گیری باشند.
تهیه كارت شناسایی كالا و نصب آن بر روی اجناس
هر انبار ، دارای دو نوع كارت است :
1) كارت كوچك ( كارت قفسه )
كارت كوچك انبار در بالای قفسه یا روی هر یك از اجناس نصب می شود و دارای مشخصات زیر است
- نام كالایی كه كارت مربوط به آن است
- شماره جنس و نوع كالا
- موجودی حداقل و حداكثر
- واحد مقدار
- مقدار متضمن تاریخ وارده و صادره و موجودی
2) كارت بزرگ
كارت بزرگ دارای مشخصات زیر است .
- شماره برگ كه در موقع مصرف ویژگیهای بعدی به ترتیب به برگ داده می شود
- شماره جنس
- مشخصات كامل جنس
- واحد مقدار
- موجودی حداقل و حداكثر
- شماره ردیف و ثبت ورود و خروج مربوط به كارت
- فروشنده
- اطلاعات مربوط به ورود كالا با تفكیك تاریخ و مقدار و مبلغ
- اطلاعات مربوط به خروج كالا با تفكیك تاریخ و مقدار و مبلغ
- اطلاعات مربوط به موجودی كالا
بطوری كه در بالا ذكر شده است روی هر یك از اجناس موجود در انبار و هر نوع كالا كه دارای شماره و طبقه بندی می باشد، كارت كوچك انبار نصب می شود و انباردار شخصاً با كمك انباردار ورود و خروج و موجودی هر جنس را از حیث تعداد با ذكر تاریخ در آن ثبت می كند.
كارتهای بزرگ به منزله دفتر حساب جنسی كالا می باشد. بنابراین باید با دقت نگهداری شود و از نقل و انتقال بی مورد آن خودداری شود. كارت بزرگ علاوه براین كه دارای مزایای كارت كوچك انبار می باشد، اسم فروشنده و بهای جنس خریداری شده را نیز تعیین می كند و به ترتیب شماره كارت كه برمبنای شماره بندی كالا است بایگانی می شود.

مراحل انبار داری
با توجه به توضیحات داده شده انبار داری در 3 مرحله انجام می گیرد كه عبارتند از :
1. مرحله دریافت یا تحویل گرفتن كالا
2. مرحله نگهداری و حفاظت اجناس و كالا در انبار ( انبار كردن )
3. مرحله صدور یا تحویل دادن كالا به خارج از انبار
وظایف انباردار
مسؤلیت امور انبار و نگهداری موجودیهای جنسی به عهده انبار دار است. او باید تجربه و دانش كافی در روشهای انبارداری، لیاقت و كفایت اداره عملیات را دارا باشد و امانت داری او مورد تأیید قرار گیسرد.
عوامل مؤثر در انتخاب محل انبار  ( مدیریت انبار )
با توجه به اهمیت انبارها، برای ساختن یك انبار مناسب عوامل زیر را باید در نظر گرفت :
- برآورد ظرفیت یك انبار
- در نظر گرفتن نقطه مبدأ و مقصد
- محدودیتهای زمین و عوامل جانبی آن
- محدودیتهای قانونی و مسائل جانبی
- حفاظت وایمنی
عوامل تخریب كالا
عوامل تخریب كالا بسته به نوع كالا و شرایط نگهداری آن متفاوت می باشد و شركتهای تولید كننده به مرور زمان و با كسب تجربه راهكارهای گوناگون برای جلوگیری از خرابی كالا و یا جنس تولید شده خود در انبارها و یا موقع بارگیری و حمل و نقل آن پیدا كرده اند .
1- عوامل فیزیكی
2- عوامل شیمیایی
3- عوامل بیولوژیكی
4- عوامل مكانیكی .
در شركتهای سهامی آب و فاضلاب بیشترین نوع عامل تخریب از نوع عوامل فیزیكی می باشد .
عوامل فیزیكی مانند :
زلزله : زلزله یك عامل تخریبی است و برای جلوگیری از آن باید ساختمان انبار قدرت و مقاومت زلزله را داشته باشد بنابراین در موقع ساختن بنای انبار باید پیش بینی لازم شود.
سیل : سیل نیز از عوامل دیگر تخریب است و برای جلوگیری از آن نباید انبار را در مسیر سیل ساخت .
دزدی : دزدی نیز از عوامل دیگر تخریب است برای كاهش این خطر باید از ورود افراد متفرقه به داخل انبار جلوگیری كرده و پنجره ها و دربها را نرده كشی و مجهز به دزدگیر نمائیم. حتی الامكان انبار در محلهای عبور و مرور و در كنار خیابان ساخته نشود و به طور كلی در ساخت انبار امنیت آن در نظر گرفته شود
آتش سوزی : آتش سوزی نیز خود یكی دیگر از عوامل تخریب است و برای جلوگیری از آن باید به پرسنل انبار آموزشهای لازم را درباره اطفای حریق بدهیم ودر موقع بروز آن هرچه سریعتر به آتش نشانی اطلاع داده و در محوطه انبار كپسولهای آتش نشانی، آب، تابلوهای هشدار دهنده و… مهیا باشد .

انواع وسایل حمل و نقل :
1-چرخ دستی : چرخ دستی ها وسایلی هستند كه به وسیله فرد در حالت ایستاده حركت داده می شوند. این وسایل می توانند با نیروی محركه یا بدون آن باشد. نیروی محركه چرخهای دستی معمولاً به وسیله انرژی الكتریكی تأمین می شود و هدایت آنها به وسیله فرد صورت می گیرد. چرخهای دستی در انواع متنوعی ساخته شده اند كه برحسب نیاز نوع مناسب آن انتخاب و مورد استفاده قرار می گیرد. از این وسایل برای حمل بارهای كم و در مسافتهای كوتاه استفاده میشود. در انتخاب این وسایل برای داخل انبار باید به ابعاد چرخ دستی و عر ض راهرو های بین قفسه های انبار دقت نمود .
انواع چرخ دستی عبارتنداز :
- چرخ دستی افقی ( ساده )
- چرخ دستی چند طبقه
- چرخ دستی جمع آوری سفارشات
- چرخ دستی مایل
مكان ساخت انبار
امروزه متخصصین و طراحان با كسب تجربه و اطلاعاتی كه در طی سالها كار و تلاش از طراحان گذشته بدست آمده و با سرعتی كه علوم امروز از لحاظ معماری و شهر سازی و امور ساختمانی پیشرفت كرده، دیگر برای ساختن مكانی برای استقرار كالا كه به آن انبار می گویند دچار هیچ مشكلی نمی شوند و انبارها را به بهترین شكل ممكن و در بهترین مكان طراحی كرده و شروع به ساخت ساختمان آن می كنند. حال برای آشنایی بیشتر با شرایط محیطی آن، چند نكته ساده و در عین حال مهم را برای شما توضیح خواهیم داد .
انبارها عموماً به دو گروه مختلف تقسیم می شوند :
1) انبارهای مركزی
2) انبارهای فرعی

كارشناسان با توجه به نوع و شرایط تولید و حجم جنس تولید شده، محل استقرار انبار را، كه تا حد امكان باید به محل دریافت و ارسال كالا نزدیك باشد، انتخاب می كنند. با این روش در هزینه نقل و انتقال صرفه جویی شده و در عوض سرعت كار بالا رفته و به میزان قابل توجهی در سود دهی تولید تأثیر دارد و این در مورد ساخت هر دو گونه انبار چه مركزی و چه فرعی رعایت می شود.
پس از خرید كالا، نوبت به مرحله ورود كالا به انبار شركت می باشد. بدین صورت كه فروشنده ضمن ارسال كالا، نسبت به ارسال فرمی بنام ( صورت حساب ) كه شامل مشخصات كالای فرستاده شده، تعداد یا مقدار آن، قیمت واحد و قیمت كل آن می باشد، مبادرت می نماید و با ورود كالا به انبار مؤسسه و تحویل آن به انباردار نسبت به صدور ( برگ رسید كالا به انبار ) اقدام می شود كه شامل فاكتور یا صورتحساب، فروشنده، وسیله حمل، شرح كافی تعداد یا مقدار آن، واحد، وزن، ارزش واحد و قیمت كل آن می باشد.

مزایا و معایب سیستم ( مدیریت انبار )
- شناسایی و دسترسی بهتر و راحت تر به موجودی انبار، مخصوصاً در مؤسسات با حجم موجودیهای زیاد و متنوع .
- دادن اطلاعات دقیق و صحیح به مدیریت و سایر بخشهای مؤسسه .
- سیستم با داشتن اهداف از پیش تعیین شده خود می تواند اطلاعاتی كافی به افراد تازه وارد بدهد .
- اطمینان خاطر برای مدیران و مسؤلین بخشها در برابر سیستم منظم كه متكی بر اطلاعات صحیح و كافی است .
- كنترل دقیق سیستم از طریق كنترل موجودیهای انبار و بررسی اشكالات آن .
- كاهش هزینه های مصرف بدون مواد و تأثیر روحی مثبت به علت وجود نظم و آگاهی مسؤلین از میزان دقیق موجودیها .

معایب نداشتن سیستم انبار داری ( مدیریت انبار )
- ممكن است كمبود فضا در انبار بوجود آید زیرا كالاها خوب چیده نشده و یا قبلاً پیش بینی نشده است.
- عدم نظم باعث جابه جایی اضافی و اتلاف وقت پرسنل انبار و در كل صدمه دیدن كالا می شود.
- اتلاف وقت در مواقع انبار گردانی به علت نامرتب بودن انبار
- عدم توجه به وسایل ایمنی و نحوه استقرار كالا و حمل نقل می تواند موجب بروز خسارت جانی و مادی برای موسسه می شود.
انبارها در موسسات تولیدی با توجه به تولید و دامنه فعالیت كارخانه ، به دو نوع مركزی ( اصلی ) و فرعی تقسیم می شوند . در كارخانه های بزرگ تولیدی به علت حجم زیاد تولید، ساختمان انبار مركزی را نمی توان نزدیك كلیه واحدهای تولیدی احداث نمود. لذا در هر واحد تولیدی انبار فرعی ایجاد می گردد و انبار مركزی هر چند وقت یك بار، مواد مورد نیاز واحدهای مختلف تولیدی را به انبار همان واحد ارسال می نماید. در این صورت، برای اداره انبارهای فرعی، به كمك انبارداری نیاز است كه مسؤلیت اداره این انبارها را زیر نظر انباردار به عهده بگیرند
مدارك كالا در انبار  ( مدیریت انبار )
مداركی است كه در هنگام ورود كالا به انبار باید صادر شود تا انباردار رسیدن جنس را به انبار تأیید كن . این مدارك قابل استفاده در قسمتهای دیگری از جمله : حسابداری، كامپیوتر مركزی، ـ كاردكس مركزی، دایره خرید و … می باشد .
این مدارك عبارتند از : در خواست كالا، در خواست خرید، رسید انبار ( قبض انبار ) كه بعداً به توضیح آنها می پردازیم .
اهمیت و سازمان انبارها: ( مدیریت انبار )
سازمان انبارها :
نظر به این كه قسمت عمده ای از منابع نقدی شركتهای تولیدی، به مصرف سرمایه گذاری برای موجودیهای مواد می رسد، اگر از روشهای انبارداری مطمئن و منظمی استفاده نشود، زیانهای جبران ناپذیری ببار خواهد آمد. به عنوان مثال، نداشتن موجودی مواد به حد كافی، موجب وقفه های زیان آوری در تولید می شود و با خریدهای فوری برای جلوگیری از این وقفه ها نیز هزینه های تولید افزایش می یابد. اگر مواد بیش از حد مطلوب خریداری شده باشد، باعث ركود سرمایه و افزایش هزینه های انبارداری و نابابی مواد می شود. روش انبارداری باید طوری طراحی گردد كه از حیف و میل، فاسد شدن و افت نا مناسب مواد جلوگیری شود و نقل و انتقال، جابه جایی، حفظ و حراست موجودی مواد به طور مطلوب صورت گیرد .
اهمیت انبار :
هدف از ایجاد انبارها چه در سازمانهای دولتی و چه در بخش های خصوصی تأمین، نگهداری و در دسترس قرار دادن سری وسایل مورد نیاز آنها می باشد. بطوریكه اگر مواد و لوازم مورد نیاز به موقع تهیه و در دسترس واحد مصرف كننده قرارداده نشود، در گردش كار و فعالیتهای آن مؤسسه ایجاد می گردد .

ساختمان انبارها ترجیحاً باید نزدیك به محل تولید باشد. تا انتقال مواد، مخصوصاً مواد سنگین و پر حجم به واحدهای تولیدی، به آسانی صورت گرفت، هزینه آن نیز به حداقل كاهش یابد .
انواع انبارها :
از نظر نوع كالایی كه در آن نگهداری می شود :
الف) انبار كالاهای معمولی كه در شركت سهامی آب و فاضلاب از این نوع انبار استفاده می شود، به انبارهایی اطلاق می شود كه نگهداری اقلام آن شرایط و تجهیزات مخصوص را نمی خواهد. اقلام در این انبار به شكل جامد كانتینر شده، بسته ها و كارتن ها می باشند.
ب) انبار مواد قابل انفجار
ج) انبار كالاهای فاسد شونده
د) انبار مواد فله ای
ه) انبار مواد شیمیایی

مقاله ای که مطالعه کردید در مورد دوره آموزشی  مدیریت انبار بود که توسط مرکز آموزش مجازی پارس گردآوری شده است .

ثبت نام دوره مدیریت انبار