مقاله تولید و صادرات فرش
مقاله ای که در زیر مطالعه میکنید با عنوان تولید و صادرات فرش از مرکز آموزش مجازی پارس گردآوری و ارائه شده است.
در كشور ایران بدلیل كمبود سرمایه در شرایط حال و شرایط اقلیمی خاص خود كه بصورت خشك و نیمه خشك می باشد و دامپروری و كشاورزی در تمام فصول سال جریان دائمی ندارد ، مردم در تمام طول تاریخ به صنایع دستی روی آورده اند و در این میان زیر انداز (فرش) جایگاه خاص خود را بدست آورده است محصول تولیدی ، مجتمع فرش دستباف می باشد كه توسط اعضاء و بافندگان در طرحها ، رنگها و رج شمارهای
مختلف تولید می شود. مواد اولیه قالیبافی شامل پشم كه در چرخه تولید به نخ تبدیل شده و در بافت فرش دستباف مورد استفاده قرار می گیرد. دیگر نخ پنبه ای و ابریشمی می باشد كه همگی با اصلاح نژاد گوسفند ، پنبه و ابریشم و ترویج آنها در داخل كشور توسط وزارتخانه های مربوطه قابل تهیه می باشد .
فرایند بافت قالی را می توان به شرح ذیل خلاصه نمود
ابتدا دار نصب می شود و چله كشی یا چله دوانی كه عبارتست از نخهای تار به دور میله بالا (سردار) و پائین دار است توسط چله كش انجام می گیرد سپس چند رج بصورت گلیمباف با رد كردن پودها و محكم كردن آنها میان تارها ، بافته می شود . سپس كناره پیچ ، لبه های كناری فرش را می پیچند كناره پیچ یك خامه سه لائی است كه از ابتدا قالی را به كناره های آن وصل می كند. برای بافت پرزها یا نخهای خامه تار زیر و رو راگرفته و برحسب نوع گره نخ خامه بدور تارها می چرخد . سپس نخها پائین كشیده شده و با چاقو قطع می گردند. در هر دارچوب افقی دیگری وجود دارد بنام نیزه پیچ كه تارها به دور آن توسط یك نخ دیگر چرخیده اند با بالا و پائین آوردن آن تارهای زیر و رو تعویض می گردند . بعد از بافتن همه گره های یك رج ، پود زیر از لای دو ردیف تار زیرو روی قالی رد می شود. معمولا از چوب كوچكی بنام هاف برای جداكردن تارهای زیر و رو و كشیدن پود از میان آنها استفاده می شود بعد از آنكه پود زیر گذاشته شد اول آهسته و ریز و بعد با ضربات محكم شانه بر پود می زنند تا محكم شود ، بعد از تعویض دوباره تارها ، پود زیر گذاشته می شود
سرمایه گذاری ثابت طرح
هزینه های جاری طرح
قیمت تمام شده هر واحد تولید مترمربع
قیمت فروش كالا
تهیه مواد اولیه
تهیه مواد اولیه اعم از ابریشم (پودرو پودزیر چله) و رنگزاها و غیره زیر نظر كارشناسان مجرب صورت می‌گیرد. ابریشم خریداری شده جهت شستشو به ابریشم شویی ارسال گردیده و بعد از چندین نوبت شستشو با مواد مختلف و جداسازی و ناخالصیها، ابریشم آماده شده جهت رنگرزی به كارگاه رنگرزی ارسال می‌گردد.
رنگرزی
در این مرحله به وسیله رنگزاهای طبیعی اعم از گیاهی و حیوانی رنگهای رنگرزی ابریشم هابه رنگهای مختلف تبدیل می نماید تا در كنار هم و با سر انگشتان هنرمن قالیبافان باغ هزار رنگ را به تماشا بگذارند .
دندانه دادن
رنگرزی
داندانه دادن
در رنگرزی گیاهی ، قبل از شروع عملیات لازم است كه برخی از مواد كمكی به حمام رنگ اضافه می گردد كه وظیفه افزایش واكنش بین الیاف و ماده رنگزا ، تثبیت و بدست آ وردن شید مطلوب و یكنواخت و رمق كشی روشهای افزایش قدرت جذب رنگ توسط الیاف بر روی الیاف می باشد . به این روش دندانه كردن می گویند
رنگرزی گیاهی
در این بخش صورت الیاف رنگرزی می‌شوند زیرا در صورت بروز یكنواخت نبودن در رنگرزی هنگام رنگ الیاف با یكدیگر مخلوط شده و یكنواخت نبودن برطرف می‌گردد. تعدادی از مواد رنگی مورد استفاده عبارتند از: روناس – اسپرك- نیل- گل بابونه – برگ انگور عسگری – چغندر- پوست پیاز-سرخس عقابی – برگ درخت توت – وسمه- گل رنگ- گل جعفری – برگ انجیر- گندل- غوز پنبه- خون سیاوش –پوست انار – بلوط- پوست گردو- هلیله – سماق – بنه ( پسته وحشی ) – اكالیپتوس- گزنه- گنیما – شوند ( پلم ) – لرگ – زعفران – تیره سرخاب – شوید– هون – از گیاهانی هستند كه در ایران یافت شده و از رنگینه های آنها در رنگرزی استفاده می شده است .
رنگــزا
به منظور افزایش ثبات شستشویی و ثبات نوری رنگزا بر روی ابریشم استفاده می‌شود. سالیانه مقدار 15 تن در واحد رنگرزی الیاف كارگاه در شیدهای رنگی مختلف رنگرزی می‌گردد كه لازم به توضیح است سیستم رنگرزی به صورت سنتی و از مواد رنگی گیاهی در همه امور استفاده می‌شود كه باعث زیبایی كار در قالی می شود
طراحــی
با توجه به سفارش مشتریان و طرح های جدید و منحصر به فرد شركت ابعاد ـ رنگ زمینه ـ نوع نقشه طراحی آغاز می‌شود كه پس از محاسبه حاشیه‌ها و ترنج قالی را طراحی می‌نماید. كه به آن سیاه قلم گفته می‌شود. پس از تكمیل طرح , مرحله رنگ‌آمیزی آغاز و بعد از آن كار نقطه گذاری شروع می‌شود. و بعد كار صحافی و تخته زنی نقشه و شماره دستگاه قالی پشت نقشه نوشته می‌شود قابل ذكر می باشد كه طرح ها كاملا منحصر به فرد بوده و هیچ نمونه ای از طرح ها در بازار موجود نمی باشد و این كار باعث متمایز كردن كار این شركت شده است.
بافندگــی
طولانی‌ترین و سخت‌ترین مرحله بافندگی است كه شامل دونوع می باشد
دست بافت
قلاب بافت
انگشتان هنرمند قالی بافان ایران زمین هنر ایرانیان را در تاریخ به نمایش گذلشته است
پرداخت
این بخش شامل پرداخت و گره زنی می باشد كارگاه دارای سه دستگاه پرداخت‌زنی برقی برای قالی های ضخیم و 10 تیغ قالی زنی دستی حرفه ای قالی می باشد.
کز دهــی
این بخش با شعله آتش پشت قالی را كز می دهد تا ریشه هایی كه به صورت پرز شده از بین برود.
قالیشویی
این بخش شامل شستشوی فرش و خشك كردن می باشد كه در بخش شستشو از مواد شستشویی استفاده می نمایند كه خواص اسیدی نداشته باشد زیرا مواد اسیدی باعث می شود قالی زودتر فرسوده گردد و این امر در شستشو رعایت شده و بعد ازشستشو به قسمت آبگیری و خشكشویی رفته
آمارها حاکی از آن است که ایران 40 درصد صادرات فرش جهان را داشته و پس از آن هندوستان 30 درصد از بازارهای جهانی فرش، پاکستان 15 درصد و ترکیه 11 درصد را از آن خود کرده‌اند و درنهایت 3.5 درصد از این میزان به چینی‌ها می‌رسد.
دوره آموزش تولید و صادرات فرش با مدرک معتبر
همواره در حوزه تولید فرش دستباف و صادرات آن، دغدغه‌هایی مطرح می‌شود که ورود فرش‌های بی‌کیفیت چینی و هندی با نام ایرانی، تقلب در تولید مواد اولیه که در نهایت پس از شست‌وشو آبروی فرش ایرانی را همراه با رنگ از خود می‌برد، یکی از دغدغه‌هایی است که چند سال اخیر به علت افزایش قیمت مواد اولیه مطرح شده است.
تولید فرش دستباف ایرانی اکنون با فراز و نشیب‌هایی روبروست که شاید حل این مشکلات با اندکی برنامه‌ریزی قابل حل باشد. یکی از این مشکلات، کیفیت رنگهای مورد استفاده در تولید فرش دستباف ایرانی و دیگری، گرانی مواد اولیه است.
یکی از پیشکسوتان حوزه تولید فرش دستباف می‌گوید: دولت باید شرایطی را فراهم کند که پشم در فصل مناسب از دامداران خریداری شده و در سیستمی مناسب، رنگرزی و شستشوی استانداردی روی این پشم‌ها صورت گیرد.
وی یکی دیگر از مشکلات حوزه فرش را به روز نبودن طرح‌های نو دانسته و می‌افزاید: ذائقه و سلیقه مشتری، چه داخلی و چه خارجی روز به روز تغییر می‌کند و لازم است، در طراحی‌های فرش ایرانی تجدیدنظر شود.
قیمت تمام‌شده فرش دستباف یکی دیگر از مسائلی است که برخی تولیدکنندگان روی آن حرف‌هایی دارند.
