مقاله اصول باغبانی
مقاله ای که در زیر مطالعه میکنید با عنوان اصول باغبانی از مرکز آموزش مجازی پارس گردآوری و ارائه شده است
کشور ایران با وجود 37 میلیون هکتار اراضی دارای قابلیت کشاورزی، 118 تا 100 میلیارد متر مکعب منابع آبی قابل استفاده و گسترش و تنوع آب و هوایی در 14 اقلیم گوناگون (کشور ایران از لحاظ تنوع تولید زراعی و باغی بین کشورهای جهان رتبه هشتم را دارد)، پتانسیل بسیار خوبی در بخش کشاورزی دارد. البته برای توسعه این بخش مهم که به حق آن را محور توسعه اقتصادی کشور تلقی کرده‌اند، باید از کشاورزی سنتی فاصله گرفت و با بهره‌گیری از دانش کشاورزی به کشاورزی مکانیزه نزدیک شد، دانش و تخصصی که در گرایش‌های مهندسی کشاورزی آموزش داده میشود.این رشته در 7 گرایش علوم‌دامی، باغبانی، زراعت و اصلاح نباتات، گیاه پزشکی، علوم و صنایع غذایی، خاک شناسی و ترویج و آموزش کشاورزی از بین داوطلبان گروه آزمایشی علوم تجربی دانشجو می‌پذیرد
کشور ایران با وجود 37 میلیون هکتار اراضی دارای قابلیت کشاورزی، 118 تا 100 میلیارد متر مکعب منابع آبی قابل استفاده و گسترش و تنوع آب و هوایی در 14 اقلیم گوناگون (کشور ایران از لحاظ تنوع تولید زراعی و باغی بین کشورهای جهان رتبه هشتم را دارد)، پتانسیل بسیار خوبی در بخش کشاورزی دارد. البته برای توسعه این بخش مهم که به حق آن را محور توسعه اقتصادی کشور تلقی کرده‌اند، باید از کشاورزی سنتی فاصله گرفت و با بهره‌گیری از دانش کشاورزی به کشاورزی مکانیزه نزدیک شد، دانش و تخصصی که در گرایش‌های مهندسی کشاورزی آموزش داده میشود.این رشته در 7 گرایش علوم‌دامی، باغبانی، زراعت و اصلاح نباتات، گیاه پزشکی، علوم و صنایع غذایی، خاک شناسی و ترویج و آموزش کشاورزی از بین داوطلبان گروه آزمایشی
تجربی دانشجو می‌پذیرد
گرایش علوم دامی
هر نوع دامی را که بخواهیم به طریق علمی پرورش دهیم، با پنج مقوله اساسی روبرو می‌شویم. یکی بحث پرورش دام به نحو صحیح، منطقی و عملی است که در این میان تغذیه به عنوان عاملی بسیار مهم در پرورش مطرح و در راستای آن مسأله مراتع و کشت علوفه نیز مطرح میشود. دومین عامل، اصلاح نژاد است که باعث میشود تا دام پر تولیدتری داشته باشیم. سومین عامل، بهداشت است که باعث کاهش تلفات و ضایعات و افزایش توان تولید میشود. عامل چهارم، مدیریت نیروی انسانی است که به یاری آن از نیروی فعال در مزارع به نحو مطلوب بهره برداری میشود. عامل آخر، تولیدات و بازاریابی است که براساس این عامل باید بررسی کرد که به چه نحوی تولیدات به بازار عرضه شود تا در سطح تولیدات، افتی ایجاد نگردد.مهندسی علوم دامی به بررسی و مطالعه این پنج عامل و نقش آنها در پرورش دام می‌پردازد. البته در کشور ما پرورش هر دامی در رشته علوم دامی نمی‌گنجد. برای مثال پرورش آبزیان بیشتر در رشته شیلات مطرح میشود؛ همچنین در کشور ما پرورش سگ ، گربه یا خوک رایج نیست
توانایی‌های لازم
هر داوطلب علوم دامی باید بداند که بخش قابل توجهی از دروس این گرایش جنبه عملی دارد و دانشجو باید در دامداری‌ها و زمین‌های زراعی با نحوه پرورش و تغذیه دام آشنا گردد. از همین رو نباید نسبت به بوی کود یا دام حساس باشد و از حیواناتی مثل گاو و گوسفند یا حشراتی مثل زنبور عسل بترسد. از لحاظ درسی نیز دانشجوی این گرایش لازم است که به دروسی مانند آمار و زیست‌شناسی مسلط باشد.
موقعیت شغلی در ایران
بسیاری از دامداران ما به ضرورت حضور یک کارشناس علوم دامی در دامداری‌ها واقف نیستند و در حالی که خودشان از اوج شیر، رکود سالانه، فاصله زایمان، جیره نویسی، اصلاح نژاد و درصد تلفات و بیماری‌ها اطلاعی ندارند، از تخصص کارشناس علوم دامی نیز در زمینه‌های فوق بهره‌ای نمی‌برند.البته این به آن معنا نیست که فارغ‌التحصیلان این گرایش هیچ موقعیت کاری ندارند، چون خوشبختانه در حال حاضر هر دامپروری باید از یک مهندس علوم دامی بهره بگیرد و همچنین بازار کار مهندسی علوم دامی در روستاها و شهرستان‌ها نسبتاً مطلوب است و فارغ‌التحصیلان می‌توانند علاوه بر کار در جهاد کشاورزی در مرغداری‌ها و دامداری‌های خصوصی نیز کار کنند یا اینکه خود یک دامداری را راه‌اندازی نمایند.همچنین می‌توانند در آزمایشگاه‌های تغذیه برای خوراک یا آنالیز خوراک، آزمایشگاه‌های اصلاح نژاد دام و مراکز تحقیقاتی امور دام و آبزیان فعالیت نمایند.
ترفند هایی برای باغبانی آسان در خانه
با ترفندهایی که در ادامه برایتان گفته ایم، می توانید در وقت و انرژی خود برای باغبانی و گل کاری در خانه صرفه جویی کنید
گیاه مناسب انتخاب کنید
یک لایه لاشبرگ اضافه کنید
به ساده ترین روش آبیاری کنید
باکس و گلدان های خود را همیشه خیس نگه دارید
علف های هرز را تا کوچک هستند، ریشه‌کن کنید
برای باغچه حاشیه درست کنید
یادداشت برداری کنید
پرورش گیاه در زمین های برجسته
اطلاعاتی درباره باغبانی
کاشت برگ نو: برای کاشت گیاه برگ نو ابتدا باید محوطه مورد نظر را تا عمقی مناسب گود کرده سپس گیاه را از درون نایلونهای پوششی خارج کرده و گیاه را طوری در درون خاک قرار می دهیم که قسمتی از ساقه نیز زیر خاک بماند سپس کمی خاک کنار ریشه آن ریخته و گیاه بعدی را با فاصله تقریبا 15 سانتی متری از گیاه قبلی می کاریم . البته نحوه کاشت بصورت زیگزاگی است این هم برای زیباتر جلوه دادن کار است.باید در نظر داشت که مقدار خاکی که بر روی ریشه ریخته میشود کمی بیشتر از حد مورد نیاز باشد تا در هنگام آبیاری و نشست خاک مشکلی برای ما پدید نیاورد.لازم به توضیح است که گیاه برگ نو یک گیاه پرچین میباشد.
چمن کاری : جهت کاشت چمن موارد زیر باید رعایت شود:ابتدا محوطه مورد نظر باید از هر گونه علفهای هرز پاکسازی شود .( علفهای هرز را بایستی از ریشه خارج کرد) با شن کش سطح مورد نظر را بایستی صاف و عاری از هر گونه سنگ و پستی و بلندی کرد.زمین را با غلتک صاف کرده تا بستر کاملا مشخص شود.بذر ها باید بصورت نواری در روی بستر بطور یکنواخت پخش شوند. کود یا مالچ طوری بر روی بذرها پاشیده میشود که همه بذرها را بپوشاند.همچنین باید توجه داشت که مالچ بطور مساوی و یکنواخت روی بذرها پاشیده شود . اگرچنانچه کود دامی بیش از اندازه باشد موجب سوزش بذرها خواهد شد و اگر کود دامی کم ریخته شود رطوبت کافی را برای رساندن به بذور را نخواهد داشت.
لازم به توضیح است که هنگام چمن کاری در فضاهای سبز اطراف گلها و درختان را بصورت نواری بذر پاشی می کنند تا از ریخته شدن بذور حول گیاه جلوگیری شود.
همچنین باید توجه داشت که بذرها بصورت یکنواخت و یکسان پاشیده شوند . هنگام پاشیدن بذر چمن از مخلوط چند رقم بذر استفاده می شود زیرا که بذرها از نظر مقاومت متفاوتند. چمن تا زمان چمن زنی بار اول هر روز بطور مداوم باید آبیاری شود . ضمنا بذر چمن ورزشی یا sport آغشته به قارچ کش بوده که این قارچ کش به رنگ صورتی است . همچنین باید اضافه نمود که در هر متر مربع زمین بهتر است حدود 50 گرم بذر پاشیده شود.
هرس
هرس درختان و گیاهان به دوصورت هرس زمستانی و هرس تابستانی انجام می پذیرد.
هرس زمستانه در زمانی انجام میگیرد که گیاه یا درخت کاملا بی برگ است و هرس تابستانه از نیمه بهار تا آخر تابستان صورت میگیرد
آشنایی با وسایل، ابزار آلات و تاسیسات مورد نیاز در باغبانی :
پشته ساز یا مرز ساز: وسیله ای است که برای ایجاد پشته یا مرز مورد استفاده قرار می گیرد.
بیل : در موارد خاصی برای شخم زدن و بیل زدن مورد استفاده قرار می گیرد.
چمن زن : جهت چمن زنی مورد استفاده قرار میگیرد و دارای دو نوع موتوری و دستی می باشد.
چمن زن موتوری : این دستگاه از قسمتهای مختلفی تشکیل میشود که عبارتند از موتور، هندل، گاز ثابت، گاز متحرک، روغن و در قسمتهای زیری دارای دو تیغه و بخش تنظیم ارتفاع تیغه ها و همچنین کیسه جمع آوری کننده چمن میباشد. لازم به توضیح است که در اولین بار چمن زنی یا بعبارتی سرزنی ارتفاع تیغه ها در بالاترین حالت خود قرار می گیرد.
چمن زن دستی : تیغه ها بصورت مارپیچ هستند و با حرکت دستگاه تیغه ها نیز به حرکت درآمده و عمل چمن زنی صورت می گیرد.
چاقوی پیوند زنی : ازاین چاقو در هنگام پیوند زنی برای جدا کردن پوست از بخش چوبی مورد استفاده قرار میگیرد. این چاقو باید دور از رطوبت نگهداری شود.
قیچی دسته بلند باغبانی : این قیچی جهت هرس پرچین ها و درختچه ها مورد استفاده قرار می گیرد.
اره : که دارای دندانه های دو طرفه است و برای بریدن شاخه های خشک ( شاخه هایی با قطر زیاد ) مورد استفاده قرار می گیرد.
قیچی باغبانی ( دسته کوتاه ): دارای دسته هایی کوتاهتر است و برای هرس درختان میوه، شاخه های نازک و گلها مورد استفاده قرار میگیرد. این قیچی دارای یک تیغ متحرک و یک تیغ ثابت است که تیغ ثابت آن بعنوان تکیه گاه عمل می کند.
کلنگ : در مواردی برای باز کردن شیار جهت بذر پاشی مورد استفاده قرار میگیرد.
شن کش : تسطیح سازی و جمع آوری قلوه سنگها و مواد زائد از روی بستر و بعضی اوقات جهت هوادهی به خاکهای سنگین استفاده می شود.
داس : برای برداشتهای مختلف و همچنین قطع ساقه های علفی استفاده میشود.
زیر گلدانی : نگهداری آب زهکشی شده گیاه وظیفه زیر گلدانی است. در گیاهانی مانند نخل مرداب که نیاز به رطوبت دارند از زیر گلدانی استفاده میشود تا با استفاده از فیتیله ، آب زهکشی شده را دوباره به ریشه گیاه بازگردانند و همواره اطراف ریشه گیاه مرطوب باشد
سم پاش : سم پاش را هم با توجه به مساحت باغ از دو نوع دستی و پشتی استفاده میکنند.
سم پاش دستی دارای یک مخزن کوچک است که دارای یک پمپ هوا جهت اختلاط آب و مواد شیمیایی است.
سم پاش پشتی مخزن بزرگتری نسبت به سم پاش دستی دارد و اهرمی نیز جهت پمپاژ هوا به داخل مخزن دارد
بخش انتهائی و نازک سم پاش را نازل یا سرلانس میگویند که مواد شیمیایی از آنجا به صورت اتمیزه و پودری خارج می شود
فرغون : جهت حمل وسائل و ابزار و… مورد استفاده قار می گیرد.
گلدانها : سه نوع گلدان بنامهای گلدان سفالی و پلاستیکی و جیفی پات وجود دارد
گلدان سفالی : این گلدان از خاک رس ساخته شده است و حسنی که دارد این است که این گلدان رطوبت را پس میدهد. در این نوع گلدانها قاعده پائین از قاعده بالا کوچکتر بوده و این حالت باعث میشود که ریشه به حالت مخروطی رشد کند. این گلدان دارای یک زهکش است
گلدان پلاستیکی : این گلدانها دارای رنگهای مختلفی بوده و از جنس پلاستیک هستند. این گلدانها بر خلاف گلدانهای سفالی زهکشهای متعددی دارند. تقریبا قاعده بالائی این گلدانها با قاعده پائینی برابر است. این نوع گلدانها آّب پس نمی دهند و رشد ریشه در این نوع گلدانها منظم است
گلدان جیفی پات : این گلدانها دارای قطر دهانه 5 تا 10 سانتی متر بوده ، به شکل گرد یا چهارگوش می باشند. جنس آنها از پیت، فیبر و چوب است که گاهی مقداری کود شیمیایی نیز به آنها اضافه شده است. از ویژگی های این گلدانها پوسیدگی هنگام در خاک قرار گرفتن می باشد، بنابراین ممکن است بذرهایی را که انتقال آنها مشکل است در یک محیط گرم پیش رس کرده سپس با گلدان در خاک قرار داد. نوعی از این گلدانها به شکل قرص ساخته شده که پس از آنکه در آب قرار میگیرد متورم شده به گلدانی پر از آمیخته خاکی تبدیل میشود و برای کاشت بذرهای بسیار ریز مناسب است
گلخانه
گلخانه ها شکل و فرمهای مختلفی را دارند که عبارتند از : گلخانه های یک طرفه، گلخانه های دو طرفه، گلخانه های نیمه دوطرفه
گلخانه دانشگاه یک گلخانه یک طرفه است یعنی به یک طرف شیب دارد که شیب آن روبه جنوب است. یک طرف این گلخانه آجری و طرف دیگر آن حداقل 80 سانتیمتر آجر و بقیه شیشه است. ارتفاع دیوار آجری حداقل 3-5/2 متر میباشد
عیب این گلخانه ها در زنگ زدن نوع آهنی آنهاست. در این گلخانه ها شیشه ها نبایستی قطور باشند زیرا که بعنوان عدسی عمل کرده و باعث سوزش گیاه می شوند . اندازه سکوهای موجود بطول 2 متر، عرض 20/1 متر و ارتفاع 80 سانتی متر می باشد . لازم به توضیح است که امتداد گلخانه ها برعکس شیب آنهاست.
