تاریخچه طراحی مد و لباس
با توجه به رشد روزافزون علم و آموزشهای کوتاه مدت، مرکز توسعه آموزشهای مجازی پارس با هدف بالا بردن سطح علمی و کمک به تحقق این امر مقاله تاریخچه طراحی مد و لباس را طراحی و در دسترس علاقمندان قرار داده است .
تاریخچه طراحی مد و لباس
اولین طراح مد تنها یک خیاط لباس زنانه نبود. قبل از تأسیس اولین خانه طراحی لباس در پاریس، خلق و ایجاد مد توسط افراد ناشناخته صورت می‌گرفت. موفقیت فراوان این افراد به علت ارائه خدمات فراوان در تولید لباس بود.
در این دوران بود که بیشتر خانه‌های طراحی لباس شروع به استخدام افراد هنرمندی کردند که طرح‌های مختلفی برای لباس‌ها نقش می‌زدند. اگر مشتریان از طرح راضی بودند، لباس را خریداری می‌کردند. بنابراین، سنت طراحی لباس به جای ارائه لباس دوخته شده و کامل به مشتریان به عنوان یک شاخه اقتصادی شروع به فعالیت کرد.
آغاز قرن بیستم
در اوایل قرن بیستم، بیشتر مدها از پاریس و گاهی از لندن سرچشمه می‌گرفتند. مجلات مد از سایر کشورها ویرایشگرانی را به نمایشگاه‌های مد پاریس ارسال می‌کردند. فروشگاه‌های بزرگ خریداران را به نمایشگاه‌های پاریس می‌فرستادند و از آنجا لباس‌هایی خریداری می‌کردند و طرح آن را کپی می‌کردند. در اوایل قرن بیستم مجلات مد شروع به چاپ عکس‌های مختلف از طراحی لباس کردند. این مجلات در سراسر دنیا به خوبی فروش رفتند و مورد پسند عموم قرار گرفتند.
دهه ۱۹۰۰
لباس‌هایی که توسط زنان شیک‌پوش پوشیده می‌شد، همانند لباس‌هایی بود که در دوران رونق و شکوفایی Chales Worth رایج شده بودند. اما در اواخر قرن نوزدهم، افق‌های صنعت مد گسترده تر شد که شاید دلیل آن صنعتی شدن زندگی زنان بود. از آن به بعد زنان شیک‌پوش لباس‌های زیر و روی خود را بدون کمک دیگران بر تن می‌کردند.
مزون Redfern اولین خانه طراحی مد بود که برحسب درخواست زنان برای آنها لباس می‌دوخت. پیراهن‌های زیبا مهم‌ترین بخش لباس‌های زنانه را تشکیل می‌دادند. پس از آن کلاه‌های خوب طراحی شده نیز تبدیل به یکی از بخش‌های مهم لباس زنانه شدند. کلاه‌های مد هم کوچک و هم نازک بودند و دقیقاً بالای سرقرار می‌گرفتند و با روبان، گل و حتی پر بسته می‌شدند. چترهای آفتابی هنوز در این دوران به عنوان ابزار تزئینی به خصوص در تابستان مورد استفاده قرار می‌گرفتند.
دهه ۱۹۱۰
در سال‌های اولیه این دوران پیروی از مد کمی انعطاف‌پذیر شد. در پاریس اولین طراحان شروع به ترویج مد در سراسر جامعه کردند. مشتریان شلوارهای تنگ، کلاه و رنگ‌های مختلف و شاد کیمونو را وارد حرمسراها کردند. Paul Poiret اولین دست لباسی را طراحی کرد که زنان بدون نیاز به خدمتکار برتن کردند. انقلاب‌های هنر Deco این بار شروع شد و در بسیاری کشورهای آن زمان رواج یافت. کلاه‌های نمدین ساده، کلاه‌های بی‌لبه و پارچه‌های نازک و توری در دهه ۱۹۱۰ رایج شدند. شایان ذکر است که بگوییم برای اولین بار شوی لباس زنانه در این دوران راه اندازی شد.
دهه ۱۹۲۰
دوران میان دو جنگ جهانی دوران طلایی مد لباس‌های فرانسوی بود. ماشین‌ها جایگزین کالسکه‌ها شدند. شاهزاده‌ها و ملکه‌ها تاج‌های خود را کنار گذاشتند و از لباس‌هایی شبیه لباس هنرپیشگان فیلم‌ها استفاده کردند.
کمی بعد از جنگ جهانی اول، تغییرات اساسی در مد ایجاد شد. کلاه پوش‌های پف کرده جایگزین چترهای کوتاه شدند. زنان شروع به پوشیدن لباس‌هایی شبیه مردان کردند. اگرچه در آغاز در بعضی کشورها مدهای لباس برای هردو جنس به یک شیوه طراحی شده بود، اما تا سال ۱۹۲۵ با آغوش باز از مدهای جدید استقبال کردند. استفاده از سبک فرانسوی در این دوران میان زنان جوان و استفاده از کلاه‌های ورزشی در این دوران میان زنان و مردان رواج یافت.
پوشش مردان آمریکایی تقریباً به شکل غیررسمی درآمد که در واقع نشان‌دهنده طبع جوان و راحت‌پسند آنها بود. در قرن بیستم تقریباً هیچ کس از پوشش لباس‌ها به سبک جوانان اجتناب نمی‌کرد. پیراهن‌های قدیمی بلند جای خود را به پیراهن‌های کوتاه دادند. مردان از لباس‌های ورزشی استفاده می‌کردند مانند پیراهن‌های بافته و شلوارکوتاه که شلوار گلف نامیده می‌شد. دیگر استفاده از کت‌های دنباله‌دار رایج نبود.
دهه ۱۹۳۰
در دهه ۱۹۳۰ بسیاری از طراحان با نقد طراحی‌های قدیمی، شروع به حفظ سبک‌های فمینیستی کردند. مد لباس‌های زنانه، از لباس‌های خشن مردانه تبدیل به لباس‌های مناسب زنانه شد. بالاتنه لباس‌ها با حاشیه از پایین تنه جدا شد و استفاده از لباس‌های شب تنگ در این دوران رواج یافت. بدن زنان شروع به تغییر شکل کرد، زنان شروع به لاغر شدن کردند. مد لباس‌های زنانه کم‌کم به شکلی درآمد که امروزه لباس ورزشی نامیده می‌شوند.
اواسط قرن بیستم
جنگ جهانی دوم باعث ایجاد تغییرات فراوان در صنعت مد شد. بعد از جنگ، پاریس تبدیل به مرکز جهانی مد شد. سبک‌های جدید جوان‌پسند در نیمه دوم قرن مد شدند. زمانی که نصب سیستم حرارت مرکزی در منزل‌ها رواج یافت، لباس‌ها نازک‌تر شدند و پارچه‌های نرم و نازک‌تر وارد بازار شدند.
در غرب، استفاده از سبک‌های سنتی میان افراد طبقات بالای جامعه و کارگران تقریباً ناعادلانه شد. اروپایی‌ها تمایل بیشتری به استفاده از لباس‌های ساده و ورزشی داشتند. آمریکایی‌ها گاهی از طراحی‌های لباس زنانه استفاده می‌کردند. هزینه تولید مواد اولیه لباس‌ها تقریباً کاهش یافت و فناوری‌های تولید لباس بسیار پیشرفته تر شدند.
دهه ۱۹۴۰
بیشتر مزون‌های لباس زنانه در پاریس طی جنگ جهانی دوم تأسیس شده‌اند. طبق برنامه‌های آموزش مجدد که توسط فرانسوی‌ها صورت گرفت، طراحی لباس تا نیوریوک گسترش یافت. برعکس افراد سبک‌گرا، آزادیخواهان از سبک‌های لباس زنان و مادران، عرضه سیاست داشتند. در آلمان نیز کمی از سبک‌های فرانسوی تبعیت شد.
طی دوران سخت جنگ جهانی، تعداد لباس‌ها و طراحی آنها کاهش یافت و لباس‌های شب ساده تر شدند و از پارچه‌هایی دوخته شدند که در همه جای دنیا یافت شدند. از سال ۱۹۴۰ به بعد، اجازه دوخت لباس با بیش از ۴ متر پارچه برای پیراهن داده نمی‌شد و بلوزها تنها با یک متر پارچه دوخته می‌شدند.
در دهه ۱۹۴۰ شهر پاریس به آمریکایی‌ها اجازه داد تا از طراحان منحصربه‌فردش استفاده کنند. طی جنگ جهانی دوم لباس‌های شب به سادگی دوخته می‌شد و شبیه لباس کار مردان بود. در سال ۱۹۴۴ لباس‌های سبک ورزشی کم‌کم رواج یافتند.
طراحی لباس زنانه با مارک کریستین دیور در فوریه ۱۹۴۷ آغاز شد. این کلکسیون لباس متشکل از لباس‌هایی با سینه‌های کوچک، نیم تنه‌های زیبا و دامن کامل بود که تمامی بدن را می‌پوشاند. پس از جنگ جهانی دوم مجدداً استفاده فراوان از پارچه برای دوخت لباس رواج یافت.
دهه ۱۹۵۰
دهه ۱۹۵۰ دهه‌ای برای بهبود وضعیت جامعه از نظر اقتصادی بود. مد در این سال‌ها بسیار پیشرفته تر از دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ بود. برخلاف این نظریه که زنان در این دوران حق کار، شرکت در انتخابات و رانندگی بودند و حقوق آنها باید از لباس‌هایی زیبا که با پارچه‌هایی گران دوخته شده بود با بازگشت مد به سال‌های پیشین، تعدادی از طراحی‌های قدیمی نیز مورد استفاده قرار گرفتند که در رسانه‌ها نیز رشد چشمگیری داشتند.
دهه ۱۹۶۰
تا دهه ۱۹۶۰، ایتالیا مرکز مد در جهان بود. به هر حال میان سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۹ انقلابی بنیادین در مد صورت گرفت. از دهه ۱۹۶۰ به بعد، تمایلات پیروی از مد یک‌جانبه نبود، بلکه دارای انتخاب‌های متعددی بود. افراد جوان، دارای قدرت و فرهنگ بالا، اکنون از پوشش منحصر به فرد خود و با انتخاب خود استفاده می‌کردند. در این دوره مد لباس جوانان کاملاً مجزا از افراد مسن بود. در گذشته، عدم پیروی از مد بدان معنا بود که فرد پیر شده است، اما در دهه ۱۹۶۰ عدم پیروی از مد درواقع به معنی آزادی فردی بود.
زنان در دهه ۱۹۶۰ شروع به پوشیدن لباس‌هایی به سبک دخترانه و بچه‌گانه کردند، آنها دامن‌هایی کوتاه می‌پوشیدند که در واقع شبیه به لباس‌های دهه ۱۹۲۰ بود. در آغاز این دهه دامن‌ها تا روی غوزک پا بودند اما کم‌کم کوتاه‌تر و کوتاه‌تر شدند تا در سال ۱۹۶۵ به بالای زانو رسیدند.
در این دهه در پوشش مردان تغییر چندانی ایجاد نشد. مهم‌ترین تغییر در پوشش مردان در دهه ۱۹۶۰ وزن پارچه‌هایی بود که در دوخت لباس مورد استفاده قرار می‌گرفت. استفاده از پارچه و شیوه تولید یک دست لباس کاملاً متفاوت با دوران قبلی بود. لباس‌ها به شیوه‌ای دوخته شدند که وضعیت ظاهری بدن به صورت کاملاً طبیعی نمایان می‌شد. رواج شلوارهای جین در این دهه باعث شد که مدل لباس مردان دچار تغییرات کلی شود. مردان جوان از پیراهن‌های منحصر به خود با رنگ‌های شاد و تی شرت‌های جوان پسندانه استفاده می‌کردند. در این دوره مردان چندان از کراوات استفاده نمی‌کردند.
دهه ۱۹۷۰
این دهه به دهه «احترام به سلایق شخصی» معروف است. بعضی از طراحان، این دهه را دهه بهترین سلیقه‌ها می‌دانند. شلوارهای جین در این دوران تقریباً پاره و نخ نما شدند. نقش و نگار کشیدن روی پارچه لباس‌ها به وفور دیده می‌شد. با ارائه قانون مدنی به سیاهپوستان در آمریکا و بازتاب روح موسیقی سیاهپوستان در سراسر دنیا، پوششی مجزا به نام فرهنگ سیاهپوستی نیز به بازار آمد. جیمز بران دایانا رز و آنجلا داویز سبک‌های مختلف مو و لباس را مد روز کردند.
در این دهه نسل‌های جدیدی از لباس‌های مردان وارد بازار شدند که هدف آنها تغییر پوشش «سخت و ناراحت» گذشته بود. برای فروش لباس‌هایی که به تازگی مد می‌شدند، یک مرد جوان آنها را بر تن می‌کرد و به نمایش می‌گذاشت. در این دهه پوشاک مردان با تمامی سال‌های گذشته قرن بیستم متفاوت بود. در واقع پوشش مردان با تمامی سال‌های گذشته قرن بیستم متفاوت بود. در واقع پوشش مردان با مارک پیرکاردین متحول شد: پیراهن‌هایی با شانه‌هایی کوچک، آستین‌های تنگ، بدون کراوات، بدون جلیقه، یا پیراهن‌های روپوش. در مجالس تشریفاتی که کمتر رسمی بودند، مردان از لباس‌هایی که هم زنان و هم مردان می‌پوشیدند، استفاده می‌کردند.
در مواقع دیگر، طراحان از طرح‌های لباس رایج در دهه ۱۹۳۰ استفاده می‌کردند. لباس‌های با سبک قدیمی جای خود را به تیشرت‌هایی با رنگ‌های شاد و یقه‌های هفت دادند. مردان برای پوشاندن گردن خود از گردن بند نیز استفاده می‌کردند.
اواخر قرن بیستم
در اواخر قرن بیستم، مد تبدیل به رسمی بی‌قید و شرط شد و تقریباً در تمام دنیا همه یکسان لباس برتن می‌کردند. سبک‌های غربی تقریباً در سراسر دنیا رواج داشتند. مواد مصنوعی مانند لایکرا، اسپاندکس و ویسکوز در بافت پارچه‌ها بسیار مورد استفاده قرار گرفت.
دهه ۱۹۸۰
در دهه ۱۹۸۰ مدها تقریباً به باشکوه‌ترین شکل ممکن خود رسیدند. صنعت مد در این دهه بسیار رونق داشت. شوهای لباس مرتباً از طریق رسانه‌ها تبلیغ و پخش می‌شدند و جای خاصی میان فرهنگ عامه مردم پیدا کردند. آراستن ظاهر در میان تمامی مردم و خصوصاً طبقه جوان جایگاه خاصی داشت. اینکه زنان و مردان چه موقع از مد سال مطلع شوند، نشان‌دهنده فعال بودن آنها بود. یک‌بار دیگر استفاده از پیراهن‌های بلند به عنوان لباس شب در این دهه رواج یافت.
دهه ۱۹۹۰
در دهه ۱۹۹۰ لباس‌ها تقریباً به سبک لباس بردگان و غلامان درآمد. ترس بی‌لباس‌ماندن کم‌کم جای خود را به ترس از پوشیدن بیش از اندازه لباس داد. مد در دهه ۱۹۹۰ تقریباً به یک استاندارد کلی رسید: کمی‌گرایی. برعکس تلاش‌های فراوانی که طراحان برای طراحی لباس‌های زیبا انجام دادند، در اواخر این دوران مد به سمت استفاده از لباس‌های زشت و ناهنجار رفت. رسانه‌ها تصاویر لباس‌های ناموزون را تبلیغ می‌کردند. فشارهای مالی این دوران نیز تأثیر بسزایی در استفاده از لباس‌های کوتاه و کم داشت.
دهه ۲۰۰۰
دهه ۲۰۰۰ در واقع دهه استفاده از مد به جای هنر است. لباس‌های مرغوب و قدیمی دهه‌های ۶۰ و ۷۰ و ۸۰ تقریباً رواج یافتند و به کلکسیون طرح‌های طراحان بازگشتند. در سال‌های اول دهه ۲۰۰۰ مد کمینه‌گرایی همچنان رواج داشت.
بعد از آن طراحان شروع به استفاده از طرح‌های رنگارنگ‌تر کردند. مارک‌های لباس مرغوب کم‌کم در بازار رواج یافتند و لباس‌های تنگ‌تر، موهای بلندتر برای زنان و مردان باب شد. موسیقی رپ نیز تأثیر فراوانی در مد لباس‌ها داشت.
برای بیشتر طراحان، عوامل مالی بسیار حیاتی بود. بیشتر افراد جوان دریافتند که اکنون نباید با ارائه طرح و الگو برای لباس‌ها سرمایه خود را به خطر بیندازند و بنابراین استقلال‌طلبی خود را محدود کردند.
در اواسط دهه ۲۰۰۰ لباس‌ها به سبک زنانه سوق داده شدند. به این معنا که استفاده از پیراهن زنانه دوباره مد شد. در تابستان ۲۰۰۷ طراحان شروع به تجربه پیراهن‌های شکل تونیک کردند. رنگ‌های روشن مد شدند و پوشش مردان تقریباً از اهمیت بیشتری نسبت به دهه ۱۹۹۰ برخوردار شد.
مقاله تاریخچه طراحی مد و لباس توسط کارشناسان واحد تحقیق و توسعه مرکز آموزش مجازی پارس تدوین گردیده است .
تاریخچه طراحی مد و لباس
منبع: ویکی پدیا
